Pakt Północnoatlantycki - NATO

NATO (Pakt Północnoatlantycki)

ang. North Atlantic Treaty Organisation; pakt powstał w 1949r. na podstawie traktatu waszyngtońskiego (zw. traktatem północnoatlantyckim) w celu zwiększenia zdolności współobrony w Unii Zachodniej

państwa-założycielskie NATO

państwa Unii Zachodniej: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Wielka Brytania, oraz USA, Kanada, Dania, Islandia, Norwegia, Portugalia i Włochy

główne założenia NATO

atak zbrojny na terytorium którejkolwiek ze stron traktatu, lub na jej siły zbrojne będzie traktowany jako napaść przeciwko wszystkim państwom sojuszu, każda z nich udzieli pomocy napadniętej stronie, również w postaci działań zbrojnych

struktura NATO (podział)

1. organy cywilne 2. zintegrowane struktury wojskowe 3. organizacje afiliowane

struktura cywilna NATO

- Rada NATO/Rada Północnoatlantycka - Rada Zastępców (Rada Stała NATO) - Międzynarodowy Sekretariat (z Sekretarzem Generalnym na czele) - Komitet Planowania Obrony - Grupa Planowania Nuklearnego

Rada NATO/Rada Północnoatlantycka

składa się z ministrów spraw zagranicznych, obrony i finansów wszystkich państw członkowskich; stanowi główny organ decyzyjny i kierowniczy; zbiera się dwa razy do roku

Rada Zastępców (Stała Rada NATO)

składa się z delegatów państw - w randze ambasadorów - działających w stałych przedstawicielstwach krajowych przy NATO znajdujących się w Brukseli; posiedzenia RZ odbywają się co tydzień w Kwaterze Głównej NATO w Brukseli

Międzynarodowy Sekretariat NATO

na jego czele stoi Sekretarz Generalny NATO, wybierany na 4-letnią kadencję przez Radę NATO; jest on przedstawicielem sojuszu w stosunkach zewnętrznych; sekretariat ma za zadanie wspierać budowę konsensusu i proces odejmowania decyzji poprzez koordynację prac komitetów cywilnych i grup roboczych

obecny Sekretarz Generalny NATO

od 2009r. Anders Fogh Rasmussen (Dania)

Komitet Planowania Obrony

Pracami KPO kieruje Sekr. Gen. NATO; KPO jest odpowiedzialny za wspólną politykę obronną NATO; składa się, zależnie od szczebla spotkania, z stałych przedstawicieli państw członkowskich bądź z ministrów odp. departamentów (m.s.z., m.o.n. lub finansów)

Grupa Planowania Nuklearnego

odpowiada za politykę zapewnienia bezpieczeństwa i obrony z wykorzystaniem potencjału nuklearnego; składa się, zależnie od szczebla spotkania, albo z m.o.n., albo ze stałych przedstawicieli państw członkowskich

struktura wojskowa NATO

- Komitet Wojskowy NATO - Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych Dla Europy - Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych ds. Transformacji

Komitet Wojskowy NATO

jest najw. organem wojskowym NATO; ma za zadanie doradztwo bądź wydawanie zaleceń Radzie Północnoatlantyckiej w zakr. wojskowym oraz koordynuje prace dowództw regionalnych sił NATO; składa się z przedst. sztabów generalnych sił zbrojnych państw członkowskich, którzy obradują dwa razy do roku; podlega Radzie NATO za pośr. KPO

Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych Dla Europy

ma siedzibę w Najwyższej Kwaterze Głównych Sił Zbrojnych Mocarstw Sprzymierzonych w Europie w Mons (Belgia); pełni funkcje ds. Operacji, odpowiada za wszystkie misje sojuszu; funkcja ta łączy się ze stanowiskiem Sił Amerykańskich w Europie

Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych ds. Transformacji

nadzoruje transformację sił zbrojnych i ich zdolności operacyjne

reformy NATO w 2002r.

- utworzenie Sił Operacyjnych, mające na celu przeprowadzanie błyskawicznych akcji wojskowych w syt. zagrożenia - zmodyfikowanie struktur dowodzenia NATO, przystosowanie ich do prowadzenie wielonarodowych misji wojskowych - rozwijanie zdolności wojskowych, usprawnianie technologii

instytucje afiliowane przy NATO

są to międzynarodowe org. wspierające i propagujące działalność sojuszu; najw. z nich jest Zgromadzenie Północnoatlantyckie, wspierające i propagujące cele sojuszu, utworzone z przedstawicieli parlamentów państw członkowskich

rozszerzenia NATO

1999r. - Polska, Czechy, Węgry 2004r. - Bułgaria, Estonia, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja, Słowenia 2009r. - Albania, Chorwacja

MAP

Plan Działania na Rzecz Członkostwa, tworzy ramy i mechanizmy współpracy w zakresie opracowania i realizacji projektów integracji i dostosowania państw; obecnie - Czarnogóra i Macedonia