Układ pokarmowy cz. II

Jaka jest twardość szkliwa?

6-7 stopni w sali Mohsa

Co jest charakterystyczne dla szkliwa?

Że nie ma komórek ani wypustek komórek

Ile jest substancji organiczych w szkliwie?

2-4 %

Co powoduje wbudowywanie się jonów fluorkowych w dwuhydroksyapatyty szkliwa?

Powoduje zwiększenie stabilności, wielkości i twardości kryształów

Białka charakterystyczne dla szkliwa?

enamelina (podobna do keratyny, bogata w tyrozynę), oraz produkty degradacji amelogeniny

Ile pryzmatów znajduje się w zębach?

od 5 mln w zębie siecznym do 12-15 mln w zębie przedtrzonowym

Jak ułożone są pryzmaty szkliwa?

1. równolegle w stosunku do siebie, 2. prostopadle do wolnej powierzchni szkilwa i zębiny, 3. skośnie w części środkowej

Jak zmienia się średnica pryzmatów szkliwa?

Jest mniejsza w pobliżu zębiny, a większa w warstwie powierzchniowej szkliwa

Rodzaje szkliwa w zależności od pryzmatów

1. proste - przebieg prostolinijny, 2. kręte - przebieg falisty lub spiralny

gdzie wystepuje szkliwo kręte?

w zębach przedtrzonowych i trzonowych

Jaka jest wysokość krążka pryzmatu?

4 mikrometry

Jak odbywa się wapnienie pryzmatów szkliwa?

warstwowo i okresowo

Z czego zbudowana jest substancja międzypryzmatyczna?

Z kryształów dwuhydroksyapatytów, które układają się pod kątem 40 stopni względem długiej osi kryształów pryzmatów

Co to są linie konturowe Retziusa?

są to linie o charakterze przyrostowym, ułożone równolegle do powierzchni szkliwa i są miejscem obniżonej wytrzymałości mechanicznej szkliwa i większej podatności na procesy próchnicze

linia urodzeniowa na zębie w szlifie podłużnym?

Poszerzona i szczególnie wyraźna linia Retziusa w zebach mlecznych i pierwszych zębach trzonowych

Co to są linie Hutner- Schregera?

Sa to linie ciemne lub jasne ułożone poprzecznie do długiej osi zęba i są skutkiem odbicia światła

Jak ułożone są blaszki kostne cementu?

okrężnie w stosunku do osi długiej korzenia

Jaka jest liczba blaszek kostnych cementu?

W dużych zębach dochodzi do kilkudziesięciu

Różnica pomiędzy cementocytami a osteocytami?

Cememntocyty ułożone są rzadziej i mają mniej wypustek

Jak wygląda rozmieszczenie cementocytu w cemencie?

Im dalej od szyjki zęba i żebiny tym jest ich więcej

Gdzie lokalizuje się cement bezkomórkowy?

pokrywa całą powierzchnię zębiny w korzeniu zęba, a w szyjce kontaktuje się z szkliwem

Co to są włókna wnikające cementu bądź włókna Sharpeya?

Włókna biegnące prostopadle od ozębnej do cementu

Gdzie odkłąda się cement komórkowy?

od 1/3 wysokości korzenia, a jego grubośc wzrasta w kierunku wierzchołka zęba

gdzie leży pojedyncza, cienka warstwa cementoblastów?

leży na powierzchni cementu od strony ozębnej

Jaka tkanka tworzy miazgę zęba?

Tkanka łączna galaretowata dojrzała

Co wchodzi w skład miazgi zęba?

gwiaździstego kształtu fibroblasty, zasadochłonną substancę podstawową bogatą w proteoglikany, glikolipy

Jak wyglądają odontoblasty i jak są ułożone?

Sa to komórki walcowate w koronie zęba ułożone w 2-3 szeregi nabłonkowo oraz w częsci korzeniowej są sześcinnie lub płaskie w 1 szeregu

Jakie wypustki mają odontoblasty?

1. wypustkę zębinową która wnika do zębiny i stanowi włókno Tomesa, 2. wypustka miazgowa, 3. krótkie wypustki łączące odontoblasty

Co to są włókna spiralne Korffa?

Są to włókna siateczkowate biegnące w zewnętrznych warstwach miazgi, kierujące się ku zębinie, gdzie się zakotwiczają.

Jakie są warstwy ma miazga? 3

1. odontoblastów, 2. bezkomórkowa Weila lub pas jasny, 3. komórkowa, miazga właściwa, pas pośredni

Od czego pochodzi unaczynienie miazgi?

Od tętnicy ozębnej i przechodzi w naczynia krwionośne miazgy właściwej i pasa jasnego

Jakie naczynia włosowate znajdują się w miazdze?

typu okienkowatego od strony odontoblastow i o budowie ciągłej

od czego pochodzi unerwienie miazgi?

od nerwu trójdzielnego

Co tworzą włókna bezmielinowe i mielinowe w powierzchownej częsci miazgi?

splot pododontoblastyczny Raschkowa

Jaka jest największa szerokość ozębnej?

0,25 mm w wierzchołku zęba oraz 0,35mm w brzegu wyrostka zębodołowego

Z jakich tkanek zbudowana jest ozębna?

Z tkanki łącznej właściwej zwartej regularnej (więzadła zeba) oraz tkanki łacznej wiotkiej

Co tworzy aparat więzadłowy zęba? 3

1. więzadło pierścieniowe (okrężne), 2. więzadło skośne inaczej zawieszające, 3. więzadło wierzchołkowe cxzyli szczytowe lub wachlarzowate

Co łączy wieżadło pierścieniowe zęba?

w pobliżu szyjki łąćzy cement korzenia zęba z częścią szczytową wyrostka zębodołowego

Które więzadło żeba jest najliczniejsze?

Więzadło skośne, biegnie na całej długości korzenia zęba

Co łączy więzadło wierzchołkowe?

Łączy część wierzchołka korzenia zęba z dnem zębodołu, ma układ pionowy

Co to są komórki nabłonkowe Malasseza?

Są pozostałością pochewki nabłonkowej, pochewki Hertwiga uczestniczę w kształtowaniu korzenia zęba i występują nierównomiernie w całej ozębnej

Co unaczynia ozębną? 3

1. tętnice zębowe, 2. tętnice wyrostka zębodołowego, 3. tętnice dziąsłowe

Jakie mamy częsci dziąsła?

1. część złączoną - związaną z szyjką zęba, 2. część brodawkową związaną z powierzchnią wolną

Jaki nabłonek pokrywa dziąsło?

nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący, a w rowku dziąsłowym i tym co styka się z szyjką zęba nierogowaciejący

Z czego się składa blaszka właściwa bl. sluozwej dziasła?

tkanki łącznej włoknistej zwartej regularnej

Jakie gruczoły występują w błonie śluzowej dziąsła?

Żadne

Co powoduje, że dziąsło jest blade?

mocne rogowacenie nabłonka, brak dużych naczyn krwionosnychc i blony podsluzowej

Co wchodzi w skład przyczepu dziąsłowego?

1. więzadło cementowo-dziąsłowe, 2. więzadło szczękowo-dziąsłowe

Jak często szkliwo i cement stykają się ze sobą, ale nie zachodza na siebie?

30%

Jakie najcześciej występują szkliwa z cementem?

60-65% - albo jedno albo drugie zachodzi na kolejne

Jak często zębina jest odsłonieta na krótkim odcinku?

5-10%

Z jakiej kości zbudowane są wyrostki zębodołowe?

1. zewnętrzna powierzchnia - zwarta o budowie blaszkowatej, 2. wewnętrzna to kość gąbczasta z szpikiem jako kość grubowłóknista splotowata

Z jakich listków zarodkoweych powstają zęby?

Z ektodermy i mezenchymy

Z czego powstaje szkliwo?

z nabłonka pierwotnej jamy ustnej - ektodermy w wyniku działania narzadu szkliwotwórczego zwanego narządem nabłonkowym zęba

Z czego wywodzi się miazga i zębina?

Z brodawki zębowej, która powstaje jako mezenchyma częściowo otaczająca narząd szkliwotwórczy

Z czego powstaje cement i ozębna?

Z woreczka zębowego, który jest mezenchymą otaczającą narząd szkliwotwórczy oraz brodawkę zębową

Kiedy rozpoczyna się rozwój zębów?

Z końcem piątego lub na początku szóstego tygodnia życia zarodkowego

Po której stronie powstają zawiązki zębów mlecznych i stałych?

Po stronie policzkowej powstają mleczne, po stronie językowej stałe

Ile trwa tworzenie zawiązków zębów mlecznych?

od 5-6 tygodnia życia do 5 miesiaca życia płodowego

Ile trwa tworzenie zawiązków zębów stałych?

Od 5 miesiąca życia płodowego do 5 roku po urodzeniu

Jakie mamy stadia rozwoju zawiązków zęba?

stadium pączka, stadium czapeczki oraz stadium dzwonu

Czym charakteryzuje się stadium pączka?

zawiązki narządów szkliwotwórczych występują w postaci wałeczkowatych nastepnie kolby zgrubień nabłonka, prostopadle do listewki zębowej

Jakie są trzy warstwy narządu szkliwotwórczego?

1. nabłonek zewnerzny, 2. miazga narządu szkliwotwórczego, 3. nabłonek wewnętrzny

jakie cechy ma nabłonek zewnętrzny narządu szkliwotwórczego? 3

1. jedna warstwa komórek sześciennych, 2. cechy nabłonka aktywnie transportującego metabolity, 3. przechodząc w nabłonek wewnętrzny wyznacza granicę szkliwa i cementu

Cechy miazgy narządu szkliwotwórczego 2

1. komórki gwiaździste łączące się p[rzy udziale desmosomów, 2. półpłynna sybstancja bogata w proteoglikany,

Cechy warstwy pośredniej narządu szkliwotwóczego? 3

1. kilka rzedów komórek sześciennych połączonych desmosomami, 2. jest niezbędna do wytworzenia ameloblastów, 3. nie występuje w okolicy pryszłego korzenia zęba,

Cechy nabłonka wewnętrznego narzadu szkliwotwórczego

jedna warstwa wysokich, walcowatych komórek

Co tworzy nabłonkową pochewkę Hertwiga w wydłużonych powierzchniach bicznych narządu szkliwotwórczego?

jedynie warstwa abłonkowa wewnętrzna i zewnętrzna

Co określa kształt i wielkość korony zęba?

linia szkliwno-zębinowa w wyniku interakcji komórek nabłonka wewnętrznego z komórkami zewnętrznej warstwy brodawki zębowej

Co określa kształtkorzenia zęba?

pochewka Hertwiga

Co wcześniejs się wytwarza- zębina czy szkliwo?

zębina

Na czym polega róznicowanie się odontroblastów?

Na zwiększaniu wielkości komórek preodontoblastów oraz ich okrfeslonej polaryzacji

Jakimi komórkami są odontoblasty?

komórkami walcowatymi z cechami komórek syntetyzujących białka

Gdzie wydzielane są skłądniki organiczne zębiny?

W miejsce błony podstawnej pomiędzy ameloblastami a odontoblastami

Co wytwarzają odontoblasty?

na poczatku włókna srebrochłonne - spiralne Korffa, a następnie prokolagen

Skład nowo powstałej prazębiny? 4

1. glikozaminoglikany, 2. fosfoproteiny, 3. niewiele wielocukrów, 4. niewielka ilośćcienkich i nieregularnie ułożonych włókien kolagenowych

Co zmienia się w składzie substancji podstawowej prezębiny przed mineralizacją? 4

1. wzrasta ilość wielocukrów, 2. pojawiają się białka swoiste dla zębiny takie jak fosforyny i sialoproteiny, 3. usuwana jest część proteoglikanów, 4. włóknq kolagenowe stają się grubsze

Na czym polega różnicowanie się ameloblastów z komórek nabłonka wewnętrznego?

Na wzroście wysokości tych komórek, odwróceniu ich biegunów, dobrym wykształćeniu organelli komórkowych

Od czego zależy wzrost kryształów szkliwa?

Wzrost na długość, ich budowę i ułożenie przestrzenne reguluje amelogenina, a wzrost objętościowy zależy od enamelin

Co tworzy oszkliwie (błonę Nasmytha)? 2

Osłonka szkliwia - zredukowany nabłonek szkliwotwórczy- kilka warstw komórek sześciennych, 2. wtórna osłonka szkliwa - jedna grubsza warstwa keratynową wytwarzana przez zredukowany nabłonek szkliwotwórczy

Co uczestniczy w procesie wyrzunania zębów?

Komórki woreczka zębowego oraz narządu szkliwotwórczego

Z jakiej tkanki zbudowana jest blaszka właściwa bł. śluzowej gardła?

Z tkanki łącznej właściwej zbitej

W któej części wytwarza brodawki blaszka właściwa bł. śluzowej gardła?

W częsci ustnej i krtaniowej

Jak się nazywają nagromadzenia tkanki limfoidalnej w gardle? 3

1. migdałek gardłowy, 2. migdałek trąbkowy, 3. migdałek przełykowy

Z czego rozwija się gardło?

Z przedniego jelita pierwotnego - z przedniej częsci część ustna i nosowa, z tylnej części częśc krtaniowa

Długość przełyku?

25 cm

Jakii gruczołami są gruczoły wpustowe?

śluzowymi o budowie cewkowej

Jaka tkanka buduje błonę podśluzową przełyku?

tkanka łączna właściwa zbita

Jakie są gruczoły właściwe przełyku?

Gruczołami cewkowo-pęcherzykowymi śluzowymi, któych odcinki wydzielnicze zbudowane są z komórek sześciennych i walcowatych - na całej długości przełyku

Od któego miejsca następuje przejście mieśni poprzecznie prążkowanych w gładkie w przełyku?

w środkowym odcinku

Z czego rozwija się przełyk?

Z przedniej części jelita pierwotnego, w tym miejscu w któym na jego brzusznej stronie pączkuje zawiązek tchawicy

Jakiego pochodzenia jest przełyk?

nabłonek jest pochodzenia endodermalnego, a tkanka łączna i mięsnie przełyku mezodermalnego - z komórek mezenchymalnych mezodermy trzewnej zlokalizowanych wokół endodermalnego nabłonka jelita pierwotnego w drugim miesiący życia płodowego

Kiedy rozwijają się gruczoły przełyku?

3 miesiaca życia płodowego