Łacina dla Kasi;*.

 0    418 fiche    sfjmuszynski
baixar mp3 Imprimir jogar verifique-se
 
questão język polski resposta język polski
Prawo do korzystania z rzeczy.
começar a aprender
Ius utendi.
Forma czynności prawnej dla osiągnięcia pewnych skutków.
começar a aprender
Ad eventum.
Prawo zużycia rzeczy.
começar a aprender
Ius abutendi.
To co wzniesiono na gruncie należy do właściciela gruntu.
começar a aprender
Superficies solo cedit.
Nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swojego prawa.
começar a aprender
Quo suo iure utitur, neminem laedit.
Elementy czynności prawnej wpisane w jej naturę.
começar a aprender
Naturalia negotii.
Ktoś dokonuje czynności prawnej, ale myśli że jej nie dokonuje.
começar a aprender
Reservatio mentalis.
Tak jak...
começar a aprender
quasi (ex contractu).
Wymóg formy pisemnej dla celów dowodowych.
começar a aprender
Ad probationem.
Elementy czynności prawnej.
começar a aprender
Negotium.
Rzeczy wspólne dla wszystkich.
começar a aprender
Res omnium communes.
Przez fakty dokonane (dorozumiane).
começar a aprender
Per facta concludentia.
Zobowiązanie z czynu niedozwolonego.
começar a aprender
Ex delicto.
Prawo posiadania.
começar a aprender
Ius possidendi.
Wypowiedziane wyraźnie słowami.
começar a aprender
Expressis verbis.
W sensie szerokim.
começar a aprender
Sensu largo.
Najwyższe prawo - najwyższą krzywdą.
começar a aprender
Summum ius - summa iniuria
Dodatkowe postanowienia czynności prawnej.
começar a aprender
Accidentalia negotii.
Warunek, od którego zależy efekt.
começar a aprender
Condicio.
Termin [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
começar a aprender
Dies.
Polecenie [Jeden z "dodatkowych postanowień czynności prawnej", tj. "Accidentalia negotii"].
começar a aprender
Modus.
Prawa na rzeczy cudzej.
começar a aprender
Iura in re aliena.
Prawa służebności [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
começar a aprender
Servitutes.
Zastaw [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
começar a aprender
Hypotheka / pignus.
Dzierżawa wieczysta [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
começar a aprender
Empitheusa.
Prawo do wzniesienia budynku na cudzym gruncie [Jedno z "praw na rzeczy cudzej", tj. Iura in re aliena].
começar a aprender
Superficies.
Niewłaściwość sądu.
começar a aprender
Praescriptio fori.
Komentarz od ustawy obowiązującej (!).
começar a aprender
De lege lata.
W szerokim znaczeniu.
começar a aprender
Sensu largo.
Z tytułu darowania.
começar a aprender
Causa donandi.
Daj mi fakt, dam ci prawo.
começar a aprender
Da mihi factum, dabo tibi ius.
Z różnych innych przyczyn.
começar a aprender
Ex variis causarum figuris.
W stosunku do określonych osób.
começar a aprender
Ad incertas personas.
Szkoda idzie za głową (sprawcą).
começar a aprender
Noxa caput sequitur.
Od wtedy (czynność nie jest ważna od zawarcia, tylko od konkretnego wydarzenia).
começar a aprender
Ex tunc.
Słowami ustawy.
começar a aprender
Verba legis.
Sposób liczenia czasu (wliczamy dzień pierwszy danego okresu, nie liczymy dnia ostatniego).
começar a aprender
Computatio civilis.
Coś ponad.
começar a aprender
Superfluum.
Termin końcowy (skuteczność czynności prawnej ustaje po upływie tego terminu).
começar a aprender
Dies ad quem.
Gatunek nie ginie.
começar a aprender
Genus perire non censetur.
Wnioski związane z przyszłymi zmianami w ustawodawstwie (!).
começar a aprender
De lege ferenda.
Umorzenie zobowiązania (długu).
começar a aprender
Causa solvendi.
Norma pozbawiona jakichkolwiek sankcji.
começar a aprender
Lex imperfecta.
Obok ustawy.
começar a aprender
Praeter legem.
Domniemanie prawne wzruszalne.
começar a aprender
Preasumptio iuris tantum.
Sprawy świeckie.
começar a aprender
Causae saeculares.
Skarga skuteczna wobec wszystkich.
começar a aprender
Actiones in rem.
Od zaraz (czynność prawna ważna natychmiast).
começar a aprender
Ex nunc.
Prawo ustanowione później należy stosować przed prawem ustanowionym wcześniej.
começar a aprender
Lex posterior derogat legi priori.
Testament tworzący zobowiązanie.
começar a aprender
Legatum per damnationem.
W celu zobowiązania kogoś do czegoś.
começar a aprender
Causa obligandi vel acquirendi.
Na wypadek śmierci.
começar a aprender
Mortis causa.
Prawo szczególne należy stosować przed prawem ogólnym.
começar a aprender
Lex specialis derogat legi generali.
Norma opatrzona sankcją karną.
começar a aprender
Lex minus quam perfecta.
Obyczaj przodków.
começar a aprender
Mos maiorum.
Skarga skuteczna tylko wobec konkretnej osoby.
começar a aprender
Actiones in personam.
Określona liczba (liczba zamknieta).
começar a aprender
Numerus clausus.
Domniemanie prawne niewzruszalne.
começar a aprender
Preasumptio iuris ac de iure.
Testament tworzący prawo władcze.
começar a aprender
Legatum per vindicationem.
Wobec wszystkich.
começar a aprender
Erga omnes.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości.
começar a aprender
Species.
Z samego faktu.
começar a aprender
Ipso facto.
Przepis ogólny późniejszy nie uchyla przepisu wcześniejszego szczególnego.
começar a aprender
Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
Na pierwszy rzut oka.
começar a aprender
Prima facie.
Długi zwyczaj
começar a aprender
Longa consuetudo.
Norma prawna opatrzona sankcją karną i sankcją nieważności.
começar a aprender
Lex plus quam perfecta.
Przywilej czytania.
começar a aprender
Veniam legendi.
Norma prawna opatrzona sankcją nieważności.
começar a aprender
Lex perfecta.
Przywilej pisania.
começar a aprender
Veniam scribendi.
Gdzie społeczeństwo, tam prawo.
começar a aprender
Ubi societas, ibi ius.
Ustawa specjalna (przepis szczególny).
começar a aprender
Lex specialis.
Jakim prawem.
começar a aprender
Quo iure.
Domniemanie faktyczne (z wiedzy).
começar a aprender
Praesumptio facti.
Glosa.
começar a aprender
Glossa.
Glosa na marginesie.
começar a aprender
Glossa marginalis.
Glosa między wierszami.
começar a aprender
Glosa interlinealis.
Prawo książęce.
começar a aprender
Ius ducale.
Nieznajomość faktu nie szkodzi.
começar a aprender
Ignoranti facti non nocet.
Przez analogię.
começar a aprender
Per analogiam.
Formuła procesu.
começar a aprender
Formula processus.
Miejsce rynku / sądu.
começar a aprender
Loca forensia.
Prawo względnie obowiazujące.
começar a aprender
Ius dispositivum.
Wbrew ustawie.
começar a aprender
Contra legem.
Nikogo nie uwięzimy, o ile prawem go nie pokonamy.
começar a aprender
Neminem captivabimus nisi iure victum.
Między żyjącymi.
começar a aprender
Inter vivos.
Sąd (urząd) zna prawo.
começar a aprender
Iura novit curia.
Nieznajomość prawa nie uwalnia / nie tłumaczy.
começar a aprender
Ignorantia iuris non exculpat.
Oboje praw (świeckie i kanoniczne).
começar a aprender
Ultrisque iuris.
Prawo powszechne.
começar a aprender
Ius universale.
Gdzie ten sam cel, tam także takie samo uregulowanie.
começar a aprender
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem dispositio.
Kościół żyje prawem rzymskim.
começar a aprender
Ecclesia vivit lege Romana.
Powód idzie na forum pozwanego.
começar a aprender
Actor sequitur forum rei.
Glosa zgodna z prawem / Zbiór najważniejszych glos.
começar a aprender
Glossa ordinaria (Accursiusa).
Sprawy duchowe.
começar a aprender
Causae spirituales.
Prawo bezwzględnie obowiązujące.
começar a aprender
Ius cogens.
Agora / Rynek.
começar a aprender
Forum
Z przeciwieństwa.
começar a aprender
A contrario.
Prawo partykularne (oddzielne).
começar a aprender
Ius particulare.
Sąd, który można wybrać.
começar a aprender
Forum liberum.
Cel ustawy.
começar a aprender
Ratio legis.
Wnioskowanie z całego systemu prawa.
começar a aprender
Analogia iuris.
Między stronami.
começar a aprender
Inter partes.
Sprawiedliwość.
começar a aprender
Iustitia.
Wódz / książę.
começar a aprender
Dux
Spółka wszelkiego życia (tj. małżeństwo <3).
começar a aprender
Consortium omnis vitae.
Nieznajomość prawa szkodzi.
começar a aprender
Ignorantia iuris nocet.
Rzeczy oznaczone co do gatunku.
começar a aprender
Genus.
Ustawa ogólna.
começar a aprender
Lex generalis.
Z mocy prawa.
começar a aprender
Ipso iure.
W ścisłym znaczeniu.
começar a aprender
Sensu stricto.
Wnioskowanie z ustawy.
começar a aprender
Analogia legis.
Przywilej skorzystania ze szczególnego sądu.
começar a aprender
Privilegium fori.
Z definicji.
começar a aprender
Ex definitione.
Jasne teksty nie podlegają wykładni.
começar a aprender
Clara non sunt interpretanda.
Wygaśnięcie ustawy przez nieużywanie (zaprzestanie).
começar a aprender
Desuetudo.
Pierwszy w czasie, lepszy w prawie.
começar a aprender
Prior tempore, potior iure.
Zwyczaje miejscowe
começar a aprender
Consuetudines loci.
Zwyczaje aprobowane.
começar a aprender
Consuetudines approbatae.
Zwyczaje spisane.
começar a aprender
Consuetudines in scriptis redactae.
Wykaz sądów / opłata targowa.
começar a aprender
Cenzus fori.
Zgodnie z ustawą.
começar a aprender
Iuxta legem.
Ustanawiać ustawę.
começar a aprender
Legem ferre.
Wynika z kontraktu.
começar a aprender
Ex contractu.
Źródła prawa.
começar a aprender
Fontes iuris.
Źródła powstania prawa.
começar a aprender
Fontes iuris oriundi.
Źródła poznania prawa.
começar a aprender
Fontes iuris cognoscendi.
Rynek rzymski
começar a aprender
Forum romanum.
Prawo nie działa wstecz.
começar a aprender
Lex retro non agit.
Liczy się nie tylko bajceps, ale i...
começar a aprender
Fryz.
Prawo do dysponowania rzeczą.
começar a aprender
Ius disponendi.
Porozumienie.
começar a aprender
Consensus.
Z pomocą samego porozumienia.
começar a aprender
Solo consensus.
Prawo nieograniczone.
começar a aprender
Ius infinitum.
W drodze zasiedzenia.
começar a aprender
In statu usucapiendi.
Prawo do pobierania pożytków z rzeczy.
começar a aprender
Ius fruendi.
Ustawa nie różnicuje.
começar a aprender
Lege non distinguente.
Doliczenie czasu, przez który poprzednia osoba posiadała daną rzecz, by można było ją zasiedzieć.
começar a aprender
Accessio possesionis (accessio temporis).
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada.
começar a aprender
Nemu plus iuris ad transferre non potest, quam ipse haberet.
Własność.
começar a aprender
Dominium.
Własność użytkowa (wasalna).
começar a aprender
Dominium utile.
Własność zwierzchnia.
começar a aprender
Dominium directum.
Współwłasność niepodzielna.
começar a aprender
Condominium pro indiviso
Skarga o naruszenie posiadania.
começar a aprender
Actio negatoria.
Skarga wydobywcza.
começar a aprender
Rei vindicatio - cum omni causa.
Pomieszanie ("zlanie").
começar a aprender
Confusio.
Przekazanie klucza.
começar a aprender
Traditio clauium.
Czynić dobrze.
começar a aprender
Beneficium.
Posiadanie nie wadliwe.
começar a aprender
Possessio non vitiosa.
Posiadanie wadliwe. (Gdy ktoś nabył rzecz siłą, potajemnie lub trzeba na żądnie ją oddać.
começar a aprender
Possessio vitiosa
Siłą
começar a aprender
Vi
Potajemnie
começar a aprender
Clam
Oddać na żądanie
começar a aprender
Precario.
Nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania.
começar a aprender
Nemo sibi ipse causa possesion mutare potest.
Przeniesienie własności bez faktycznego wręczenia rzeczy.
começar a aprender
Traditio brevi manu.
Oddzielenie majątku własnego od spadkowego.
começar a aprender
Beneficium separationis.
Dobrodziejstwo podziału (dług podzielony na kilku dłużników).
começar a aprender
Beneficium divisionis.
Ciało, rzecz, faktyczne władztwo.
começar a aprender
Corpus.
Zastaw ręczny, powstawał na podstawie kontraktu realnego, posiadanie rzeczy od razu przechodziło na wierzyciela.
começar a aprender
Pignus.
Sukcesja uniwersalna. Przeniesienie na kogoś wszystkich swoich praw.
começar a aprender
Successio per universitatem.
Służebność nie polega na działaniu.
começar a aprender
Servitus in facere consistere nequit.
Przeniesienie własności bez faktycznego wydania rzeczy. Posiadacz zmienia się w detektora.
começar a aprender
Constitutum possesorium.
Symbol kupna.
começar a aprender
Symbolica, ficta.
Ojciec panny młodej wydaje ją przed kościołem panu młodemu.
começar a aprender
Traditio puellae ante ostium ecclesiae.
Wydanie bez podstawy prawnej, bez słusznej przyczyny.
começar a aprender
Traditio nuda sine causa.
Odpowiedzialność do wysokości majątku spadkowego.
começar a aprender
Beneficium inventari.
Wola posiadania rzeczy dla kogoś.
começar a aprender
Animus rem alieni habendi.
Wola posiadania rzeczy dla siebie.
começar a aprender
Animus rem sibi habendi.
Wydanie dokumentu. Nabycie przez pisemne oświadczenie zbywcy.
começar a aprender
Traditio instrumenti.
Wola posiadania rzeczy.
começar a aprender
Animus.
Dziedziczenie z testamentu.
começar a aprender
Successio ex testamento.
Prawo pobierania pożytków z rzeczy zużywalnej. (obowiązek zwrotu w takiej samej ilości)
começar a aprender
Quasi usus fructus.
Prawo pobierania pożytków z możliwością pobierania wszystkich pożytków. (bez naruszenia rzeczy).
começar a aprender
Usus fructus.
Pomieszanie, zlanie. (Np. Ruchomości z nieruchomościami)
começar a aprender
Confusio.
Nikt, kto wystąpi z powództwem, nie zostanie odesłany.
começar a aprender
Nemini deneganda.
Fizyczne wręczenie rzeczy.
começar a aprender
Traditio corporalis.
Wydanie nieoznaczonej osobie.Np. gdy rozrzuca się pieniądze.
começar a aprender
Traditio ad incertam personam.
Dobrodziejstwo wstrzymania się od przyjęcia spadku.
começar a aprender
Beneficium abstinendi.
Przyjmuje się, że ktoś jest dojrzały. np przez małżeństwo.
começar a aprender
Beneficium aetatis.
Środki do życia (pozostawione dłużnikowi w przypadku licytacji jego majątku).
começar a aprender
Beneficium competentiae.
Dobrodziejstwo posiadania (posiadacz jest zawsze w lepszej sytuacji)
começar a aprender
Beneficium possessionis.
Ten, który przyjmuje pożyczkę.
começar a aprender
Mutuo accipiens.
Warunek niezbędny, bez którego coś nie może się odbyć.
começar a aprender
Condicio sine qua non.
Dziedziczenie z ustawy.
começar a aprender
Successio ex lege.
Wydanie dziewczyny/ kobiety.
começar a aprender
Traditio puellae/mulieris.
Przeniesienie własności przez wskazanie bez fizycznego zetknięcia się.
começar a aprender
Traditio longa manu.
Osoba, która daje coś w prekarium.
começar a aprender
Precario dans.
Wola posiadania dla drugiego.
começar a aprender
Animus possidendi pro alieno.
Własność użytkowa (wasala).
começar a aprender
Dominium utile.
Własność niepodzielna.
começar a aprender
Condominium pro indiviso.
Skarga wydobywcza, przysługująca właścicielowi, który utracił rzecz.
começar a aprender
Rei vindicatio cum omni causa.
Prawo pobierania pożytku tylko na własne potrzeby.
começar a aprender
Usus.
Wydanie przez kartę.
começar a aprender
Traditio per chartam.
Zastaw antychretyczny. (Pożytki z rzeczy którą właściciel wziął w zastaw idę na spłatę kapitału)
começar a aprender
Pignus antichreticum.
Obywatelski, staranny.
começar a aprender
Civiliter.
Ten, który ma sie narodzić jest traktowany jak urodzony, wtedy kiedy chodzi o jego korzyści.
começar a aprender
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eins agitur.
Dziedziczenie beztestamentowe, według głów.
começar a aprender
In capita.
Dziedziczenie beztestamentowe, według szczepów.
começar a aprender
In stirpes.
Z myślą, że to testament.
começar a aprender
Cum animo testandi.
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść testamentu.
começar a aprender
Favor testamenti.
W razie wątpliwości małżeństwo uznaje się za ważne.
começar a aprender
Favor matrimoni.
W razie wątpliwości, uważa się, że ktoś jest wolny.
começar a aprender
Favor libertatis.
Przebłyski świadomości.
começar a aprender
Lucidum intervallum.
Zapis w testamencie.
começar a aprender
Legatum.
Zobowiązanie dziedzica do wydania rzeczy.
começar a aprender
Legatum per damnationem.
Od razu po śmierci spadkodawcy, osoba wyznaczona staje sie właścicielem danej rzeczy.
começar a aprender
Legatum per vindicationem.
Podział rzeczy.
começar a aprender
Legatum per praecetionem.
Nakazywanie dziedzicowi pewnych zachowań.
começar a aprender
Legatum per sinendi modo.
Zapisywanie wierzytelności. Wierzyciel może domagać się od spadkobiercy spłacenia długu.
começar a aprender
Legatum per nominis.
Zwolnienie z długu.
começar a aprender
Legatum per liberationis.
Odpowiedzialność ZA rzeczy do masy spadkowej.
começar a aprender
Cum viribus hereditatis.
Odpowiedzialność DO wysokości masy spadkowej.
começar a aprender
Pro viribus heredidatis.
Chcemy coś komuś zapisać i dajemy mu to wcześniej, ale odejmujemy to od wartości jego części. Dostaje to na poczet przyszłego spadku. Spadek wcześniej przyjęty.
começar a aprender
Seccessio anticipata.
Wystąpienie o wydanie spadku.
começar a aprender
Hereditatis petitio.
Małżeństwo.
começar a aprender
Matrimonium (Numptiae)
Majątek należący do ojca rodziny.
começar a aprender
Patrimonium.
Przeszkoda.
começar a aprender
Impedimentum.
Przeszkoda zrywająca.
começar a aprender
Impredimentum Dirimens.
Przymierze małżeństwa.
começar a aprender
Foedus matrimoniale.
Zgoda małżeńska.
começar a aprender
Consensus matrimonalis.
Zgoda, która musiała być wyrażona przez cały czas trwania małżeństwa.
começar a aprender
Affectio maritalis.
Małżeństwa powinny być wolne. Zgoda i rozwiązanie powinny zaistnieć z własnej woli.
começar a aprender
Matrimonia libera esse debent.
Zaręczyny.
começar a aprender
Sponsalia.
Przyrzeczenie zawarcia małżeństwa.
começar a aprender
Matrimonii promisso.
Zwrot co do poniesionych kosztów (w przypadku zerwania zaręczyn)
começar a aprender
Ad reparationem damnorum.
Nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany.
começar a aprender
Nemo turpitudinem suam allegans audiatur.
Małżeństwo zawarte i dopełnione.
começar a aprender
Matrimonium ratum et consumatum.
Małżeństwo zawarte i nieskonsumowane.
começar a aprender
Matrimonium ratum et non consumatum.
Żadna ludzka władza nie może rozwiązać małżeństwa.
começar a aprender
Nulla humana potestas.
Oddzielenie.
começar a aprender
Separatio.
Zdanie odrębne sędziego w sądzie kolegialnym.
começar a aprender
Votum separatum.
Oddzielenie do co łoża i stołu.
começar a aprender
Separatio quo ad torum et mensam.
Separacja stała.
começar a aprender
Separatio perpetua.
Separacja czasowa.
começar a aprender
Separatio temporanea.
Separacja w czasie trwania węzła małżeńskiego.
começar a aprender
Separatio manente vinculo.
Matka zawsze jest pewna.
começar a aprender
Mater semper certa est.
Ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo.
começar a aprender
Pater est quem nuptiae demonstrant.
Niezdolność.
começar a aprender
Impotentia.
Niemożność współżycia.
começar a aprender
Impotentia coeundi (e- z kropkami nad.)
Bezpłodność.
começar a aprender
Impotentia generandi.
Dzieci.
começar a aprender
Liberi.
Dzieci pozamałżeńskie. Z nieprawego łoża.
começar a aprender
Liberi vulgo concepti= liberi illegitimi.
Dzieci prawego pochodzenia.
começar a aprender
Filii legitimi.
Przez zawarcie małżeństwa (dzieci stają się prawe)
começar a aprender
Per subsequens matrimonium.
Zarzut wielu współżyjących. (Żaden z pozwanych nie będzie mógł być uznany za ojca.)
começar a aprender
Exceptio plurium concubentium.
Małżeństwo mniemane. (wszyscy myślą, że jest ważne ale tak nie jest)
começar a aprender
Matrimonium putativum.
Przysposobienie.
começar a aprender
Adoptio.
Przyjęcie kogoś za dziecko z pełnymi skutkami.
começar a aprender
Adoptio plena.
Niepełna adopcja. Dziecko zostaje pod władzą ojca w dotychczasowej rodzinie ale otrzymuje możliwość dziedziczenia beztestamentowego.
começar a aprender
Adoptio minus plena.
Najpełniejsza adopcja ze wszystkimi skutkami. Dziecko uznane jako członek rodziny.
começar a aprender
Adoptio plenissima.
Adopcja powinna odtwarzać naturę.
começar a aprender
Adoptio naturam imitatur.
Zapłodnienie naturalne.
começar a aprender
In vivo.
Zapłodnienie sztuczne.
começar a aprender
In vitro.
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość. Ustawa powinna być pisana językiem prostym.
começar a aprender
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Tam gdzie taki sam powód ustawy tam takie samo rozstrzygnięcie.
começar a aprender
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio.
Zwyczaj jest najlepszym interpretatorem ustaw (najlepszą wykładnią prawa).
começar a aprender
Optima est legum interpres consuetudo.
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich.
começar a aprender
Leges ab omnibus intellegi debent.
Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów.
começar a aprender
Leges bonae ex malis moribus procreantur.
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury.
começar a aprender
Legem bonam a mala nulla a lia nisi naturae norma dividere possumus.
Znać ustawy (prawa) to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania.
começar a aprender
Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem.
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu - sędzia nie powinien ulegać naciskom.
começar a aprender
Vanae voces populi non sunt audiendae.
Nie wszystko, co dozwolone, jest godziwe.
começar a aprender
Non omne quod licet honestum est.
Wyrok tworzy prawo między stronami.
começar a aprender
Sententia facit ius inter partes.
Wolność (/godność) jest rzeczą bezcenną.
começar a aprender
Libertas (/dignitas) inaestimabilis res est.
Siłę wolno odeprzeć siłą.
começar a aprender
Vim vi repellere licet.
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługującego nam prawa.
começar a aprender
Male nostro iure uti non debemus.
Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie.
começar a aprender
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur.
Chcącemu i wiedzącemu nie dzieje się krzywda.
começar a aprender
Volenti et scienti non fit iniuria.
Nieznajomość prawa nikogo nie uwalnia od skutków prawnych.
começar a aprender
Ignorantia legis neminem excusat.
Co prawa bez obyczaju niewiele znaczą - Horacy. Cóż warte są prawa bez prawnych obyczajów.
começar a aprender
Quid leges sine moribus, vanae proficiunt.
Najbardziej skorumpowana rzeczpospolita wieloma ustawami. Najwięcej praw w skorumpowanym państwie.
começar a aprender
Corruptissima re publica plurimae leges.
Węzeł prawa.
começar a aprender
Vinculum iuris.
Wierzyciel.
começar a aprender
Creditor.
Dłużnik.
começar a aprender
Debitor.
Zobowiązywać.
começar a aprender
Obligare.
Zobowiązanie.
começar a aprender
Obligatio.
Świadczenie w naturze.
começar a aprender
In natura.
Zobowiązanie, które może byc dochodzone w drodze sądowej.
começar a aprender
Obligatio civilis.
Zobowiązanie, które istnieje ale nie rodzi powództwa.
começar a aprender
Obligatio naturalis.
Przeniesienie prawa własności
começar a aprender
dare.
Uczynić.
começar a aprender
Facere.
Zaniechać.
começar a aprender
Non facere.
Znosić.
começar a aprender
Pati.
Być zobowiazanym do...
começar a aprender
Praestare.
Świadczenie jest niemożliwe do wykonania. (wtedy nie powstaje zobowiązanie.)
começar a aprender
Impossibilium nulla obligatio est.
Możliwość wybory świadczeń spośród różnych.
começar a aprender
Ius variandi.
Upoważnienie przemienne.
começar a aprender
Fatultas alternativa.
Zobowiązanie przemienne.
começar a aprender
Obligatio alternativa.
Żąda się za dużo.
começar a aprender
Plus patitio.
Rzecz oznaczona indywidualnie ginie temu, komu powinna być świadczona.
começar a aprender
Species perit ei cui debetur.
Szkoda poniesiona, wyrządzona.
começar a aprender
Damnorum emergens.
Nieuzyskane korzyści. osoba osiągnęła by je gdyby ktoś wykonał zobowiązanie.
começar a aprender
Lucrum cessans.
cena
começar a aprender
PRETIUM
cena rynkowa
começar a aprender
pretium commune
cena jednostkowa
começar a aprender
pretium singulare
cena związana z przywiązaniem do rzeczy (np. pamiątka rodzinna)
começar a aprender
pretium affectionis
prawo miarkowania
começar a aprender
ius moderandi
kompensacja zysku i szkody (obliczanie różnicy między stratą a zyskiem)
começar a aprender
compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy
começar a aprender
ius retentionis
nakłady zbytkowe, mogły być zabrane przez pozwanego, jeśli to było możliwe bez uszkodzenia rzeczy (np. zabranie drogich szat niewolnika)
começar a aprender
ius tollendi
spełnienie świadczenia w celu uwolnienia się od zobowiązania
começar a aprender
datio in solutum
drogą faktów dokonanych
começar a aprender
via facti
umowa na korzyść osoby trzeciej
começar a aprender
pactum in favorem tertii
czynność prawna pomieszana z zamiarem darowizny; czynność zawiązania pomieszanej z nieformalną umową darowizny
começar a aprender
negotium mix tum cum donatione
klauzula przepadku (gdy dajemy coś w zastaw i nie wykupimy tego w odpowiednim terminie, rzecz ta staje się własnością wierzyciela)
começar a aprender
lex commissoria
kontrakt nienazwany (do ut des- zamiana)
começar a aprender
contractus innominatus
umowa o zawarcie zobowiązania (umowa przedwstępna)
começar a aprender
pactum de contrahendo
umów należy dochowywać
começar a aprender
pacta sunt servanda
, w jakich umowa została zawarta (jeżeli zawiera się umowę musimy uwzględnić okoliczności, jakie mają miejsce; umowa obowiązuje, jeśli okoliczności się nie zmienią)
começar a aprender
rebus sic stantibus
zarzut niewykonania umowy
começar a aprender
exceptio non adimpleti contractus
umyślna, podstęp
começar a aprender
dolus
wina nieumyślna (lata- zbliżona do umyślnej, levis, levissima)
começar a aprender
culpa
wina w wyborze
começar a aprender
culpa in eligendo
wina strzeżenia
começar a aprender
culpa custodiendo
siła wyższa
começar a aprender
vis maior
ludzka słabość nie może się oprzeć
começar a aprender
cui humana infirmitas resistere
odnowienie
começar a aprender
novatio
przekazanie dóbr
começar a aprender
cessio
umowa o nieodstępowanie/ niealienowanie rzeczy
começar a aprender
pactum de non cedendo vel non aliendo
odstąpienie upoważnienia
começar a aprender
cessio legis
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie.
começar a aprender
Nemo iudex in sua causa.
Świadek ze słyszenia.
começar a aprender
Testis ex auditu.
Słowa ulatują pisma zostają.
começar a aprender
Verba volant, scripta menent.
Czego nie ma w aktach to nie istnieje na świecie.
começar a aprender
Quod non est in actis, non est in mundo.
Pozwany podnosząc zarzut, występuje w charakterze powoda.
começar a aprender
Reus in exceptione actor est.
Przestępstwa rodziców niech dzieciom nie szkodzą.
começar a aprender
Delicta parentum, liberis non nocent.
Złego zamiaru się nie domniemuje.
começar a aprender
Dolus non praesumitur.
W razie wątpliwości rozstrzygamy na korzyść oskarżonego.
começar a aprender
in dubio pro reo.
Nikt, nie karze za t żę popełniono przestępstwo, ale dlatego aby nie popełniano przestępstw.
começar a aprender
Nemo prudens punit, quia peccatum est, sed ne peccetur.
Przestępstwo mniemane, którego nie było.
começar a aprender
Delictum putativum.
Ścieżka przestępstwa...
começar a aprender
Inter delicti.
Zły zamiar niezamierzony. ktoś chce napaść na bank i zabija przy tym kasjerkę.
começar a aprender
Dolus eventualis.
pRZESTĘPSTWO PRAWA publicznego.
começar a aprender
Crimen
przestępstwo prawa prywatnego.
começar a aprender
delict.
Przestępstwo, także grzech.
começar a aprender
peccatum.
przestępstwo, bezprawie.
começar a aprender
Iniuria.
Przestępstwa prawa narodów. Zbrodnie przeciwko ludzkości.
começar a aprender
Delicta iuris gentium.
Ofiara.
começar a aprender
Victima.
Nie ma przestępstwa bez ustawy (wcześniej uchwalonej)
começar a aprender
Nullum crimen sine lege.
Nie ma kary bez ustawy (ustawa powinna przewidywać sankcję)
começar a aprender
Nulla poena sine lege.
Nie ma kary bez ustawy pewnej.
começar a aprender
Nulla poena sine lege certa.
Nie ma kary bez pisemnej ustawy.
começar a aprender
Nulla poena sine lege scripta.
Nie ma kary bez ustawy wcześniej ogłoszonej.
começar a aprender
Nulla poena sine lege praevia.
Sprawa osądzona.
começar a aprender
Res iudicate.
Siła, której nie można się oprzeć.
começar a aprender
Vis absoluta.
Siła nagła.
começar a aprender
Vis compulsiva.
Zły zamiar bezpośredni.
começar a aprender
Dolus directus.
Zły zamiar bezpośredni nagły.
começar a aprender
Dolus directus repentimus.
Zły zamiar bezpośredni przemyślany.
começar a aprender
Dolus directus praemeditatus.
Obyczaje międzynarodowe.
começar a aprender
Comitas gentium.
Prawo powrotu z niewoli u wrogów. Odzyskanie wcześniej posiadanych praw z wyjątkiem małżeństwa i posiadania.
começar a aprender
Lex postliminii.
Rzecz osądzona wiążąca.
começar a aprender
Res iudicata inter partes.
Rzecz, która miała miejsce między innymi osobami. Wyrok ma skutki dla osób trzecich.
começar a aprender
Res inter alios gesta.
Przedłużenie jurysdykcji.
começar a aprender
Prorogatio iuridictionis.
Przedłużenie kompetencji sądu.
começar a aprender
Prorogatio fori.
Zarzuty.
começar a aprender
Exceptiones.
Zarzut peremptoryjny. Miał na celu zniweczenie roszczeń powoda. np przedawnienie.
começar a aprender
Exceptiones peremptioriae.
Zarzut dylatowyjny, który powodował chwilowe odroczenie sprawy. Np zwłoka.
começar a aprender
Exceptiones dilatoriae.
Zarzut deklinatoryjny, który zwalniał od wdania się w spór. zawarcie ugody.
começar a aprender
Exceptiones declinatoriae.
Odpowiedź.
começar a aprender
Replicatio.
Odpowiedź na odpowiedź. Kolejna odp.
começar a aprender
Duplicatio. Triplicatio.
Obowiązek przedstawienia środków dowodowych. np gdy ktos przechowuje testment.
começar a aprender
Onus proferendi.
Obowiązek udowodnienai winy, ciążcy na oskarżycielu. Udowodnienie tezy.
começar a aprender
Onus probandi.
ciężar dowodowy (onus probandi) spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
começar a aprender
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki.
começar a aprender
ne biss in idem.
Wyrok tworzy prawo miedzy stronami. `
começar a aprender
Sententia facit ius inter partes.
Zakaz zmiany wyroku na gorszy przy apelacji.
começar a aprender
Reformatio in peius.
Rzeczami drobnymi nie zajmuje się pretor czyli urząd czy sąd.
começar a aprender
De minimis non curat praetor.
Błąd w podstawie prawnej wydania wyroku. w prawie materialnym. Naruszenie przepisów dot orzekania. między treścią a uzasadnieniem.
começar a aprender
Error in iudicando.
Naruszenie prawa formalnego, niezachowanie odpowiedniej procedury.
começar a aprender
Error in procedendo.
Sędzia wyłączony ze sprawy z mocą ustawy. (np. ze względu na więzy krwi)!!!
começar a aprender
Iudex inhabilis!!!
Sędzia wyłączony ze sprawy na wniosek stron. może byc podejrzany.!!!
começar a aprender
Iudex suspectus.!!!
Wyzbanie prawa. stwierdzenia wg jakiego prawa sie żyje.
começar a aprender
professio iuris.
To co konieczne do przeprowadzenia procesu.
começar a aprender
Ad litis ordinationem.
To co konieczne do rozstrzygnięcia sporu, procesu.
começar a aprender
Ad litis decidendam.
działanie dłużnika na szkodę wierzyciela przez darowanie długu osobom trzecim. powództwo
começar a aprender
actio Pauliana
kupno różnych rzeczy
começar a aprender
emptio rei
kupno na pniu (rzeczy przyszłej)
começar a aprender
emptio speratae
kupić szansę (np. los na loterii)
começar a aprender
emptio spei
rzeczy będące w obrocie
começar a aprender
res in commercio
wyjęte z obrotu (poświęcone bóstwom, kultom)
começar a aprender
res extra commercium
korzyści, jakie rzecz przynosi należą do kupującego
começar a aprender
cuius commodum eius periculum
rzeczy przyrzeczone
começar a aprender
dicta et promissa
umowa zatrzymania własności (ten, kto sprzedaje zachowuje dla siebie własność)
começar a aprender
pactum reservati dominii
sprzedawca daje możliwość zwrotu rzeczy
começar a aprender
pactum displicentiae
będzie ważna, kiedy się rzecz spodoba się nabywcy (prawo zwrotu towaru w określonym czasie)
começar a aprender
emptio ad gustum
umowa o odkupienie rzeczy
começar a aprender
pactum de retroemendo
kontrakt najmu
começar a aprender
LOCATIO CONDUCTIO
najem rzeczy
começar a aprender
rei
dzieła (płaci się za efekty)
começar a aprender
operis
pracy (liczy się gotowość do pracy)
começar a aprender
operarum
daje rzeczy w najem
começar a aprender
locator
bierze w posiadanie
começar a aprender
conductor
czynsz
começar a aprender
merx
kontrakt przechowania
começar a aprender
depositum
depozyt nieprawidłowy, przy przechowywaniu rzeczy oznaczonych co do gatunku
começar a aprender
depositum irregulare
przedmiotem pożyczki są rzeczy oznaczone indywidualnie
começar a aprender
contractus mohatre
prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia
começar a aprender
negotiorum gestio
kontrakt zlecenia
começar a aprender
mandatum
powództwo z tytułu dochodzenia należności
começar a aprender
conditionum
wola pozostawania w spółce
começar a aprender
affectio societatis
do zastanowienia się, podjęcia decyzji
começar a aprender
tempus deliberali
odpowiedzialność do wysokości majątku rodziny
começar a aprender
pro viribus patrimonii
strony oddają sprawę do rozstrzygnięcia wybranemu sądowi
começar a aprender
iurisdictio voluntaria
obowiązujące prawo zależy od tego, na jakim terenie leży sąd
começar a aprender
lex fori processualis
sąd- działanie trzech osób
começar a aprender
iudicium- actus trium personarum
powód (osoba)
começar a aprender
actor
sędzia
começar a aprender
iudex
pozwany
começar a aprender
reus
Niech będzie wysłuchana i druga strona
começar a aprender
Audiatur et altera pars
panowie sporu, strony procesu, powód i pozwany
começar a aprender
domini litis
żaden sędzia bez powoda, nie ma sędziego bez powoda
começar a aprender
nemo iudex sine actore
prawa spisane są dla osób czuwających
começar a aprender
vigilantibus iura sunt scripta
sędzia jest zobowiązany z jednej strony powództwem a z drugiej żądaniami stron/ sędziemu nie wolna wyjść poza żądania stron
começar a aprender
ne eat iudex ultra petita partium
zanim zrodził się spór/ przed wszczęciem procesu
começar a aprender
ante litem natam!!!
po zrodzeniu się sporu/ po wszczęciu procesu
começar a aprender
post litem natam!!!
uwiecznienie sądu
começar a aprender
perpetuatio fori
uprawnienia do przeprowadzenia jakiejś sprawy
começar a aprender
legitimatio ad causam
uprawnienia do przeprowadzenia całego procesu
começar a aprender
legitimatio ad processum

Você deve entrar para postar um comentário.