Kinetyka, równowaga chemiczna, reakcje w roztworach, reakcje z wymianą elektronów

szybkość reakcji

zmiana stężenia substratów lub produktów w jednostce czasu

katalizator

substancja przyspieszająca reakcję, nie bierze udziału w reakcji

inhibitor

substancja obniżająca szybkość reakcji

teoria zderzeń

cząsteczki są w ciągłym ruchu - zderzenia między nimi to podstawa do zachodzenia reakcji chemicznych. Następuje zerwanie wiązań w cząsteczkach substratów a wytworzenie się wiązań w cząsteczkach produktów.

energia aktywacji

energia jaką muszą mieć cząsteczki substratów, aby ich zderzenia były efektywne

kompleks aktywny

kompleks który powstaje po zderzeniu cząsteczek substratów, jest to twór nietrwały, podczas jego trwania powstają częsteczki produktów

reakcja egzoenergetyczna

reakcja przebiegająca z wydzieleniem się energii w postaci ciepła lub światła

reakcja endoenergetyczna

reakcja przebiegająca z pochłonięciem energii z zewnątrz z otoczenia

entalpia

termodynamiczna funkcja stanu, którą oznacza się symbolem H, określona zależnością H = U + pv, gdzie U - to energia wewnętrzna, p - cisnienie, v-objętość. Podstawową właśnością tej funkcji jest to, że jej zmiana w procesie izobarycznym jest równa ciepłu wymienionemu przez układ, jeżeli jednym rodzajem pracy wykonanej przez układ jest praca.

reakcja prosta

reakcja o mechanizmie jednoetapowym, np. reakcja syntezy związków z pierwiastków

reakcja złóżona

reakcje kilkuetapowe, wśród nich wyróżniamy reakcje następcze i równoległe

reakcja następcza

etapy (reakcje) zachodzą kolejno po sobie

reakcja równoległa

reakcja która polega na przebiegu kilku różnych procesów z udziałem tych samych substratów

reakcja łańcuchowa

reakcja w której kolejne etapy przebiegają szybko i przypominają przewracające się domino, jedna reakcja jest przyczyną następnej

reakcja odwracalna

podczas reakcji zachodzi równoczesne tworzenie produktów i odtwarzanie substratów. (ustala się równowaga dynamiczna)

reakcja nieodwracalna

reakcja podczas której możliwe jest przekształcanie substratów w produkty, a niemozliwy jest proces odwrotny

równowaga dynamiczna reakcji

stan w którym przeciwne procesy zachodzą z jednakową szybkością

prawo działania mas

prawo Guldberga i Waagego - jeżeli reakcja osiągnie stan równowagi, wówczas iloczyn stężeń produktów podzielony przez iloczyn stężeń substratów przyjmuje dla danej reakcji wartość stałą, zależną jedynie od temperatury, nie zależy zaś od początkowych stężeń

stała równowagi reakcji

prawo działania mas Golgberga i Waagego

reguła przekory

jeżeli w układzie w stanie równowagi dynamicznej zmienimy stężenie substratów lub produktów, poprzez dodanie substratu lub ujęcie produktu, to równowaga reakcji przesunie się w lewo lub w prawo dla ponownego ustalenia równowagi

elektrolity

substancje które po rozpuszczeniu w rozpuszczalniku np. w wodzie ulegają dysocjacji elektrolitycznej.

nieelektrolity

substancje które nie ulegają dysocjacji elektrolitycznej

dysocjacja elektrolityczna

proces rozpadu związku chemicznego na jony pod wpływem wody

dysocjacja kwasów

Kwasy dysocjują na kationy wodoru i aniony reszt kwasowych.

dysocjacja zasad

Zasady dysocjują na kation metalu i aniony wodorotlenkowe.

dysocjacja soli

Sole rozpuszczalne w wodzie dysocjują na kationy metali i aniony reszt kwasowych.

stopień dysocjacji

stosunek liczby cząsteczek, które uległy dysocjacji elektrolitycznej, do ogólnej liczby cząsteczek elektrolitu wprowadzonych do roztworu

stała dysocjacji

stała równowagi reakcji dysocjacji elektrolitycznej, oznacza iloczyn ze stężeń jonów powstających w wyniku dysocjacji, podzielony przez stężenie niezdysocjowanych cząsteczek związku chemicznego

iloczyn jonowy wody

to wielkość, która charakteryzuje zdolność wody do dysocjacji. W temp.Ok. 25º 1 • 10-14

pH

wykładnik stężenia jonów wodorowych, ujemny logarytm ze stężenia jonów wodorowych

zasady według Arrheniusa

zasada to cząsteczka dysocjująca w wodzie na jon wodorotlenkowy i jon metalu

kwasy według Arrheniusa

kwas to cząsteczka dysocjująca w wodzie na jon wodorowy

Zasady według Brönsteda

kwas to protonodawca

Kwasy według Brönsteda

zasada to protonobiorca

protonodawca

cząstka oddająca protony

protonobiorca

cząstka pobierająca protony

miareczkowanie

dodawanie porcjami roztworu o znanym stężeniu w celu określenia stężenia drugiego roztworu

hydroliza

reakcja soli z wodą prowadząca do powstania nowych związków; nie ulegają jej związki (sole) pochodzące od mocnych kwasów i mocnych zasad

stopień utlenienia

ładunek jaki zgromadziłby się na pierwiastku w związku chemicznym przy założeniu całkowitej polaryzacji wiązań w cząsteczce

reakcje redoks

reakcje utleniania i redukcji, reakcje przebiegające ze zmianą stopnia utlenienia pierwiastków

utleniacz

związek lub substancja prosta która przyjmuje elektrony w wyniku czego stopień utlenienia drugiego substratu się zwiększa - zachodzi jego utlenienie

reduktor

związek lub substancja prosta, która oddaje elektrony w wyniku czego stopień utlenienia drugiego substratu zmniejsza się - zachodzi proces redukcji