Wykłąd i Seminarium 2 - Budowa przewodu pokarmowego

Wymień i opisz rodzaje ślinianek

Po 2 pary: ślinianki przyuszne (największe, surowicze- ślina wodnista bogata w enzymy, 26%), ślinianki podjęzykowe (najmniejsze, śluzowe, 5%), ślinianki podżuchwowe (śluzowo-surowicze, 60%).

Jakie są funkcja układu pokarmowego?

1pobieranie pokarmu, 2fragmentacja pokarmu na małe porcje, 3rozkład zawartych w pokarmie subst wielkocząsteczkowych na 4niskocząst za pomocą wydzielanych enzymów, 5wchłanianie produktów trawienia do KRWI I CHŁONKI, 6wydzielanie hormonów, obecność GALT

Jakie śą przedziały czynnościowe przewodu pokarmowego?

1. Część przyjmująca pokarm(jama ustna)2. Część transportująca(gardło, przełyk i kanał odbytniczy) -transport pokarmu i jego pozostałości bez istotnych modyfikacji; defekacja

Jakie śą przedziały czynnościowe przewodu pokarmowego?

3. Część trawiąco-wchłaniająca: -część trawiąca–wydziela enzymy (gł. żołądek, ale także jelito cienkie)-część wchłaniająca–wchłania produkty trawienia (subst odż, woda, elektr) i transportuje do KRWI I CHŁONKI (gł. jel cien) &jelito grube –

Jak jest zbudowana ściana przewodu pokarmowego?

1. BŁONA śluz: nabłonek, blaszka właściwa (tk łączna), blaszka mięśniowa 2. BŁONA podśluzowa łącznotkankowa 3. BŁONA mięśniowa-2 warstwy włókien mięś: wewnę okrężna i zewnętrzna-podłużna 4. BŁONA zewnętrzna-bł. surowicza (otrzewna) lub przydanka (przełyk)

Czym w budowie wyróżnia się żołądek w porównaniu do reszty przew pokarmowego?

3 warstwy mięśni w żołądku (dodatkowa warstwa skośna) natomiast w pozostałych odcinkach 2.

Czym jest MALT?

tkank limfatyczna związana ze śluzówką- rozproszona, jak i skupiona w grudkach chłonnych

Jakie zwieracze występują w przewodzie pokarmowym?

1. ZWIER WPUSTU-dolny przeł przy przejściu przełyku w żoł, 2. ZWIER ODŹWIERNIKA- na granicy żoł i dwun (przedłuża trawienie), 3. ZASTAWKA KRĘTNICZO KĄTNICZA pomięd końc odc jeli kręt a kątnicą 4. ZWIER wew i zew ODBYTNICZY na pocz i końcu kan odbytniczego

Jak powstają zwieracze pp?

powstają w wyniku miejscowego pogrubienia warstwy okrężnej mięśniówki i podczas skurczu zamykają światło przew. pokarmowego

Jak powstają skurcze pp i jakie są ich rodzaje?

naprzemienne skurcze i rozkurcze mm gładkich które powstają głównie w drodze ODRUCHÓW - WYJĄTEK? ODRUCHY sprawiają, że mm gładkie przew. pokarmowego są zdolne do wykonywania 3 rodzajów skurczów:  perystaltyczne,  rytmiczne fazowe)  toniczne

W których odcinkach pp czynność motoryczna jest zależna od woli?

Jedynie w górnej części przew. pok. (jama ustna, gardło górna część przełyku) oraz końcowej zwieracz zew. odbytu) czynność motoryczna zależy od unerwienia z ośrodków ruchowych kory mózgowej.

Czym jest gardło

Skrzyżowanie układu pokarmowego z oddechowym, umięśniona cewa

Jak jest unerwiony pp?

(mózg jelita) unerwiony jest przez jelitowy układ nerwowy, w skład którego wchodzą sploty mięśniowki jelita (Auerbacha zapewnia kontrolę motoryki p p) oraz sploty podśluzówkowe (Meissnera kontroluje czynność wydzielniczą).

Czym są saliwony?

jednostki wydzielnicze ślinianek

Czym jest odruch wago-wagalny?

to rozluźnienie mięśni w odpowiedzi na przyjęcie pokarmu - dno żołądka rozszerza się, rozciąga się w części proksymalnej

Które mięśnie pp są zależne od naszej woli?

gardło, górna 1/3 przełyku, zwieracz zewn odbytu- mięśnie poprzecznie prążkowane- zależne od woli, część środkowa przełyku zawiera oba rodzaje mięśni, dolna- mięśnie gładkie

Jakie skurcze wykonuję mięśnie pp?

perystaltyczne, rytmiczne (fazowe) (szybkie skurcze i rozkurcze- mieszanie treści z sokami traw i przesuwanie dalej, żołądek jelito cienkie, część przełyku), toniczne (długotrwały przykurcz i wzrost napięcia, np zwieracze pp) - powstają dzięki odruchom

czym jest retropulsja?

Skurcze rozpoczynające się w połowie długości trzonu (przez kom rozrusznikowe) przesuwają się w postaci fali- po dojściu fali perystaltycznej do odźwiernika ten zamyka się i fala zawraca. Sprzyja to dokładnemu wymieszaniu oraz rozdrobnieniu treści pok.

Czym jest odruch jelitowo-żołądkowy?

Jest aktywowany przez kwaśną treść oraz wielkocząsteczkowe tłuszcze i białka które wydostaną się z żołądka, odruch ten zwalnia opróżnianie żołądka i zapobieganie przedwczesnemu opróżniania żołądka i zbyt szybkiemu wypełnianiu dwunastnicy.

Jakie hormony zwalniają opróżnianie żołądka?

gastryna, sekretyna, cholecystokinina, GIP

Ile trwa trawienie w żołądku?

Ok 3-4h - po tym czasie żołądek jest prawie pusty

Jak wygląda perystaltyka żołądka przy braku treści pokarmowej?

Co 1-2h pojawiają się silne fale perystaltyczne rozpoczynające się w żołądku i wędrują wzdłuż jelita cienkiego.

Z czego składa się układ pokarmowy?

z przewodu pokarmowego (12m), gruczołów pomocniczych (ślinianki, wątroba, trzustka- ich wydzielina składa się z 3 składników: wody i elektrolitów, enzymów trawiennych, śluzu (mucyny=mukoproteiny) osłaniającego błonę śluzową

Gdzie jest jaki nabłonek?

wielowarstwowy płaski- część transportująca funkcja ochronna, jednowarstwowy walcowaty- część trawiąco-wchłan (jelito cienkie dodatkowo rąbek prążkowany, wpust żoł- wielowartsw wałeczkowaty) funkcja wydzielnicza i wchłaniająca

Jakie są funkcje błony śluzowej?

sem 2 slajd 6

Czym jest odynofagia?

to zgaga/ból przełykowy

Jakie czynniki wywołują potencjały czynnościowe w mięśniówce pp? (wywoływanie skurczów)

1. rozciąganie mechaniczne, 2. transmitery z AUN, 3. transmitery z układy somatycznego (mięśnie zależne od woli), 4. hormony jelitowe (gastryna, cholecystokinina), 5. lokalne czynniki humoralne (np histamina, serotonina)

Jak wygląda połykanie pokarmu? Fazy

1. Faza ustna- świadoma (podczas przeżuwania) Czynności automatyczne: 2. Faza gardłowa (podniebienie miękkie unosi się blokując dojście do jamy nosowej, nagłośnia zamyka dojście do krtani) 3. Faza przełykowa (fale skurczów) zah czynność oddechowa na 1-2s

Jakie są funkcje jamy ustnej?

żucie, miażdżenie, mieszanie ze śliną (nawilżenie i częściowe trawienie: skrobi przez a-amylazę ślinową, lipidów przez lipazę językową (wodorowęglany buforują treść do ph 7-8 dla amylazy) formowanie w kęsy (zęby, język, ślinianki)

Jak są zbudowane ślinianki? Ile śliny wydzielają?

budowa płacikowa, zbudowane z odcinków wydzielniczych- saliwony i przewodów wyprowadzających do jamy ustnej (leżą na mięsku podjęzykowym w podjęzykowej i podżuchwowej) 1,5 L śliny / dobę

Wydzielanie śliny to jaki odruch?

- bezwarunkowy jeśli podrażnienie chemo- i mechanoreceptorów jamy ustnej przez pokarm, - warunkowy jeśli widok, zapach pokarmu, dźwięk tależa, myśl o jedzeniu

Jaki jest skład i pH śliny?

99% woda, 1% elektrolity (gł Na i K też Cl- aktywuje amylazę (ptialina) I - jodki) i związki organiczne: białka- enzymy i mucyny, niewiele cholesterolu, mocznika i ślad kwasu moczowego oraz buforujące ślinę wodorowęglany HCO3- pH 7-8

Jakie białka znajdują się w ślinie?

głównie enzymy- lipaza językowa wydzielana przez gruczoły Ebnera na języka i aktywowana w żołądku, amylaza ślinowa- ptialina wydzielana przez ślinianki a także białka osocza krwi, immunoglobuliny IgA, lizozym, laktoferyna sem 2 slajd 19

Jak wygląda regulacja wydzielania śliny?

Czynności ślinianek pozostają pod kontrolą układu autonomicznego współczulnego i przywspółczulnego. Pobudzenie włókien cholinergicznych -> wydzielanie wodnistej śliny. Pobudzenie włókien współczulnych -> gęsta ślina z dużą ilością mucyn.

Położenie i budowa przełyku

za tchawicą, ok 25cm, część szyjna piersiowa i brzuszna (krótka2cm). 3Przewężenia: 1. na granicy z gardłem (tu górny zwieracz przełyku) 2. w miejscu skrzyżowania z lewym oskrzelem głównym 3. w obrębie przepony (tu dolny zwieracz przełyku- zwieracz wpustu)

Jak jest zbudowana błona śluzowa przełyku?

nabł wielowarstw płaski jedynie w odcinku przywpustowym (1-1.5cm) nabł wielowars wałeczkowaty, wewnętrzna śluzówka przełyku tworzy podłużne fałdy wypełniające światło jeśli p jest pusty fałdy są rozciągnięty wskutek pokarmu

Jak wygląda błona mięśniowa przełyku?

górna 1/3 mięśnie poprzecznie prążk- zależne od woli, środek oba typy, dolna część mięśnie gładkie

Z czego jest zbudowana błona podśluzowa przełyku?

1. gruczoły śluzowe- wydzielają kwaśne mucyny, nawilżają i ułatwiają połykanie, 2. wokół gruczołów są limfocyty, kom plazmatyczne i eozynofile, 3. małe grudki tkanki limfatycznej- głównie przy wpuście, 4. włókna nerwowe i naczynia krwionośne

Jak jest unerwiony przełyk?

Unerwienie wewn.- jelitowy uk ner- 2 sploty. Zewnętrze wł. autonomiczne (współcz i przywsp) komunikują się ze splotami, które jednak mogą funkc samodzielnie. Współdziałanie układu jel i autonomi zapewnia wyst odruchów, które są niezbędne do funkc pp

Jakie są najczęstsze choroby przełyku? Najczęstsze badanie?

choroba refluksowa, kandydoza, żylaki, achalazja przełyku, podst badaniem jest badanie endoskopowe - stan błony śluzowej przełyku

Czym jest kandydoza?

slajd 30

Czym jest achalazja przełyku?

slajd 32

Czym są żylaki przełyku?

slajd 33

Jak jest nazywana błona zewnętrzna ściany pp?

włóknista jeśli zewnątrzotrzewnowo- przełyk (przydanka), surowicza (otrzewna) jeśli wewnątrzotrzewnowo

Co pobudza a co hamuje skurcze mięśni gładkich?

somatostatyna (nie somatotropina GH- hormon wzrostu!!!), acetylocholina i substancja P. Hamuje VIP i NO.