staregieldpatnow

System TNM

(T-guz pierwotny, N- zajęcie regionalnych węzłów chłonnych, M- przerzuty):

System TNM T

T1, T2, T3, T4 wzrastająca wielkość guza pierwotnego

System TNM N i M

N0, N1, N2, N3 narastające zajęcie węzłów,   M0, M1 brak/obecność odległych przerzutów,

Neoplazja śródnabłonkowa

(dysplazja) Stanowi narastające zaburzenia cytologiczne, histologiczne i architektoniczne, występujące wyłącznie w nabłonku, poprzedzające raka.

W obrazie mikroskopowym komórki nabłonka wykazują cechy atypii: DYSPLAZJA

Powiększenie komórek oraz zwiększenie ich ilości  Polimorfizm (pod względem kształtu, wielkości i zabarwienia)  Hiperchromazję jąder  Zwiększoną liczbę fizjologicznych lub patologicznych podziałów (figury podziału)

Wyróżniamy 3 stopnie dysplazji:1

małego stopnia – zmiany w nabłonku obejmują tylko dolną 1/3 jego struktury. Częściowo zostaje zachowane normalne dojrzewanie wyższych warstw nabłonka oraz jego architektura.

Wyróżniamy 3 stopnie dysplazji:2

średniego stopnia – zmiany obejmują do 2/3 wysokości nabłonka.

Wyróżniamy 3 stopnie dysplazji:3

(rak przedinwazyjny, carcinoma in situ, rak 0°) – zmiany obejmują cały nabłonek oraz ciągle nie naciekają jego błony podstawnej. Dochodzi do całkowitej anarchii architektonicznej nabłonka,

Nowotwory miejscowo złośliwe

Stanowią nowotwory, które mają niektóre cechy nowotworów złośliwych, ale nie przerzutują, lub takie co mają histologiczne cechy nowotworów łagodnych, ale naciekają i dają wznowy.

Nowotwory miejscowo złośliwe cechy

 Są zdolne do naciekania  Nie dają przerzutów  Dają wznowy

Nowotwory miejscowo złośliwe przyklady

Raka podstawnokomórkowego skóry  Większość glejaków złośliwych mózgu  Guzy mieszane ślinianek (gruczolaki wielopostaciowe ślinianek)  Włókniaki powięziowe, miesaka Kaposiego

Kacheksja

(wyniszczenie) nowotworowe – spadek ilości tkanki tłuszczowej, spadek masy ciała, przewlekłe przemęczenie oraz towarzysząca niedokrwistość.

Kacheksja cd

Czasami mogą współwystępować zaniki mięśniowe. Istnieje powiązanie między wielkością guza a stopniem kacheksji, jednakże nie jest ona spowodowana zwiększonym zapotrzebowaniem guza na składniki odżywcze.

Stanem przedrakowym

nazywamy ogólnie proces patologiczny, na którego podłożu częściej rozwija się nowotwór, niż w tkankach prawidłowych tego samego narządu.

Stan przedrakowy

Określenie to odnosi się do dużej liczby procesów patologicznych, z których nie wszystkie jednak ulegają transformacji nowotworowej.

Stan przedrakowy, przyklad

Polipowatość rodzinna jelita grubego  Wrzodziejące zapalenie jelita  Starcze rogowacenie skóry  Skóra pigmentowa

Zmiana przednowotworowa

stanowi lokalną zmianę predysponującą rozwój nowotworu złośliwego.

Zmiana przednowotworowa 1

Metaplazja płaskonabłonkowa i dysplastyczna błony śluzowej oskrzela u palaczy – czynnik ryzyka raka płuc

Zmiana przednowotworowa 2

Hiperplazja endometrium i dysplazja u kobiet z niezrównoważoną stymulacją estrogenową – czynnik ryzyka raka endometrium

Zmiana przednowotworowa3

Leukoplakia jamy ustnej, sromu i prącia – zwiększone ryzyko raka płaskonabłonkowego

Zmiana przednowotworowa 4

Gruczolaki kosmkowe jelita grubego – 50% szansy wystąpienia transformacji do gruczolakoraka jelita grubego

Anaplazja

Cecha złośliwości nowotworu. Polega na odróżnicowaniu lub utracie zdolności strukturalnego i funkcjonalnego różnicowania prawidłowych komórek, wskutek czego pojawiają się populacje komórek niezróżnicowanych (anaplastycznych).

Anaplazja zjawikso

Zjawisko to można wytłumaczyć zużyciem całej energii na rozplem, bez pozostawienia zapasu na proces różnicowania. Mikroskopowo komórki wykazują cechy atypii.

Onkogenne wirusy DNA

HBV, HCV Rak wątrobowokomórkowy KSHV (HHV-8) Mięsak Kaposiego SV40 Międzybłoniak, guzy mózgu HTLV-1 Chłoniaki, białaczki z limfocytów T

Wirusy i bakterie onkogenne

- wirusy indukują transformację nowotworową komórki poprzez oddziaływanie z protoonkogenami, genami supresorowymi lub ich produktami białkowymi, co zwiększa destabilizację genomu.

Rak wczesny-

pojęcie to stosuje się dla raka inwazyjnego żołądka. Jest to postać o nacieku powierzchownym, inaczej rak śluzówkowy.

Nowotwory wzrastaja poprzez

naciekanie, inwazję, destrukcję i przenikanie otaczającej tkanki