inżynieria genetyczna:)

biocenoza

zespół organizmów utworzonych z populacji różnych gatunków zasiedlających dany obszar i połączonych wzajemnymi zależnościami

Ekosystem

składa się z biocenozy i biotopu

Biosfera

strefą życia na Ziemii

system sztuczny

klasyfikowanie organizmów ze względu na podobieństwu organizmów

system naturalny

klasyfikacja uwzględniająca pokrewieństwo między organizmami

nisza ekologiczna

wszystkie wymagania osobników danego gatunku niezbędne do przeżycia i wydania na świat potomstwa

czynniki środowiska

biotyczne (ożywione), abiotyczne (nieożywione)

czynniki biotyczne

organizmy tego samego gatunku, organizmy innych gatunków

czynniki abiotyczne

wilgotność, temperatura, dostępność światła, dostęp do CO2 i tlenu zawartość soli mineralnych w glebie

tolerancja ekologiczna

zakres wartości danego czynnika środowiska, w którym może żyć organizm

biocenoza

rośliny, zwierzęta, grzyby, protisty, bakterie

biotop

woda, klimat, energia słoneczna, podłoże

zmienność środowiska

zróżicowanie iędzy osobnikami jednego gatunku wynikające z wpływu różnych czynników środowiska. Nie podlega dziedziczeniu

biotechnologia tradycyjna

wykorzystuje naturalnie występujące w przyrodzie organizmy lub produkowane przez nie substancje i ich dobór odbywa się Poprzez selekcję sztuczna

biotechnologia nowoczesna

wykorzystuje organizmy komórki czy enzymy które są zmodyfikowane za pomocą technik inżynierii genetycznej

fermentacja

przemiany enzymatyczne związków przeprowadzone przez mikroorganizmy w warunkach beztlenowych jest obok oddychania beztlenowego jednym z dwóch sposobów beztlenowego uzyskiwania energii

fermentacja mlekowa

bakterie mlekowe rozkładają cukier do kwasu mlekowego

zastosowanie fermentacji mlekowej

przetwory mleczne zakwasy chlebowe kiszone warzywa i owoce niektóre wędliny koncentraty spożywcze

bakterie jogurt kefir

lactococcus lactobacillus streptococcus

bakterie sery pleśniowe

Penicillium Camemberti Penicillium roqueforti

jaka bakteria dominuje w ogórkach kiszonych i dlaczego

lactobacillus plantarum szybko dominuje liczebnie nad innymi bateriami ponieważ zakwasza środowisko wytwarzać toksyczne dla innych bakterii nadtlenek wodoru

fermentacja etanolowa bakteria

Saccharomyces cerevisiae

oczyszczanie biologiczne

oczyszczanie ścieków przy użyciu organizmów znajduje się w nim nieruchome złożę zawierające kamienie żużel koks fragmenty ceramiki na nim osadzony jest materiał biologiczny -> zloze biologiczne

osad czynny

zawiesina w której znajdują się organizmy rozwój organizmów następuje wtedy w specjalnych komorach napowietrzających wieści Są intensywnie natleniania

biofiltry

biofiltr składa się z warstwy materiału porowatego zasiedlonego przez mikroorganizmy rozkłada dwutlenek węgla toksyny podczas kontaktu z mikroorganizmami powietrze ulega oczyszczeniu

Antybiotyk

substancja produkowana przez mikroorganizmy, które są wtórnym metabolizmem przemian biochemicznych. Działa on w niskim stężeniu, wskazuje właściwości selektywne i procesy biologiczne hamując wzrost i rozwój komórek innych organizmów

Fermentacja

jest to proces w którym wysokoenergetyczne węglowodory rozkładają się beztlenowo do prostych związków organicznych o niskim poziomie energetycznym ZASTOSOWANIE: produkcja kefirów, jogurtów, serów

Zastosowanie drożdży w gospodarce

W GOSPODARCE: -przemysł spożywczy(piwo, wino, kefir, ciasto, chleb) -przemysł paszowy (produkcja pasz zwierzęcych)

Zastosowanie drożdży w przyrodzie

-rozkład węglowdorów (fermentacja) -wywołują choroby zwierząt i ludzi

Cechy bakterii:

- zdolne do życia w ekstremalnych warunkach, -odporne na działanie szkodliwych czynników, -możliwość tworzenia form przetrwalnych, -wysoka rozrodczość, -różnorodność procesów metabolicznych

Biotechnologia

dziedzina wiedzy wykorzystująca naturalne procesy biologiczne i chemiczne zachodzące w komórce lub organiźmie

Biotechnologia zielona

osiągnięcia biotechnologiczne w rolnictwie i produkcji żywności

Biotechnologia czerwona

ochrona zdrowia ludzi i ziwerząt

Biotechnologia biała

przemysł

Biotechnologia niebieska

ochrona środowiska, szczególnie zasoby wodne ziemii

Biotechnologia fioletowa

aspekty prawne i społeczne działań biotechnologicznych

Antropopresja

działanie człowieka powodujące powstawanie zanieczyszczeń np. droga przez las

Zanieczyszczenie

zbyt duża ilość jakiegoś składnika w środowisku co zaburza jego funkcjonowanie

Bioremediacja

działanie prowadzące do zmniejszenia ilości zanieczyszczeń, polega na wyeliminowaniu bądź ograniczeniu danych substancji w różnych elementach środowiska, w miejscu powstania lub przemieszczeniu w konkretne miejsce

biofiltry

składa się z warstwy materiału porowatego zasiedlanego przez mikroorganizmy

kompostowanie

uzyskiwanie naturalnego nawozu

fermentacja metanowa

proces rozkładu związków organicznych przez mikroorganizmy oddychające beztlenowo, w jej wyniku powstaje mieszanina gazów

biogaz

mieszanina gazów, głównie metanu i tlenku węgla (IV)

tworzywa biodegradowalne

są łatwe do rozłożenia przez wybrane mikroorganizmy materiały, których urzywa się zamiast tradycyjnych tworzyw sztucznych

selekcja sztuczna

dobór osobników do rozrodu dokonywany przez człowieka, tak aby uzyskać określona cechę danego organizmu

GMO

organizmy których cechy dziedziczne zostały zmodyfikowane wskutek ingerencji w ich materiał genetyczny, organizmy zmodyfikowane genetycznie

GMO otrzymuje się przez:

- wstawianie dodatkowej kopii genu(nasilenie danej cechy) -zmianę aktywności wybranego genu -wprowadzenie do ich genomu genu organizmu innego gatunku

organizmy transgeniczne

organizmy zawierające obcy materiał genetyczny

sekwencjonowanie DNA

nazywamy tak ustalenie kolejności nukleotydów DNA danego organizmu

enzymy restrykcyjne

przecinają DNA w miejscach o ściśle okreslonej sekwencji nukleotydów

elektroforeza

technika rozdzielania w polu elektrycznym cząsteczek o różnych właściowościach, takich jak masa cząsteczkowa i ładunek elektryczny

łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR)

szybkie otrzymywanie ogromnej liczby kopii wybranego fragmentu DNA

termocykler

urządzenie w którym przeprowadza się łańcuchowa reakcje polimerazy

wektory

są to przenośniki używane w celu wprowadzeniu genu do wybranej komórki

transformacja genetyczna (transgeneza)

wprowadzenie do komórki obcego materiału genetycznego

biblioteka genomowa

kolekcja bakterii zawierających plazmidy ze wszystkimi fragmentami DNA organizmu

diagnostyka molekularna

dział medycyny, zajmujący się rozpoznawaniem chorób i identyfikacją cech osobniczych dzięki zastosowaniu biotechnologii nowoczesnej

badania prowadzone w ramach diagnostyki molekularnej

analiza materiału genetycznego, wykrywaniu białek

biofarmaceutyki

zastępują nieprawidłowe białka, hamują lub pobudzają wybrane reakcje metaboliczne

cytokin

białko pobudzające wzrost i podział komórek biorących udział w reakcji odpornościowej organizmu

linia komórkowa

grupa dzielących się komórek o tych samych właściwościach i budowie, powstałe w wyniku podziału jednej komórki pochodzącej z organizmu wielokoórkowego

transplantologia

dziedzina medycyny zajmująca się przeszczepianiem tkanek i narządów

terapia genowa

polega na wprowadzeniu prawidłowej wersji uszkodzonego genu do komórek pacjenta

klonowanie

tworzenie genetycznej kopii fragmentu DNA, komórki lub organizmu

klony DNA

wykorzystuje się je tam gdzie jest potrzebna duża ilość wybranego fragmentu materiału genetycznego

klonowanie komórek

podział komórki macierzystej przeprowadzany w hodowli

klonowanie roślin

aby sklonować roślinę umieszcza się ją w specjalnej pożywce, substancje zawarte w pozywce pobudzająkomorki do wykształcenia tkanki kalusowej

tkanka kalusowa

tkanka zbudowana z niezróżnicowanych albo słabo zróżnicowanych komórek zdolnych do szybkich podziałów

klonowanie ssaków

najczęściej wykorzystuje się metodę transplantacji jąder komórkowych

transplantacja jąder komórkowych

1 etap: usunięcie jądra z komórki biorcy; 2 etap- wprowadzenie jadra dawcy do biorcy; 3 etap-pobudzenie utworzonej komórki do rozwoju organizmu