geografia

ujęcie matematyczno-geograficzne

określa się przez podanie współrzędnych geograficznych skrajnych punktów jego terytorium

ujęcie fizycznogeograficzne

-półkula północna i wschodnia. -umiarkowane szerokości geograficzne. -położenie na niżu środkowoeuropejskim -od morza bałtyckiego po karpaty i sudety

ujęcie geopolityczne

-członkostwo w unii europejskiej(od 2004r.). -NATO (od 1999r.)

powierzchnia administracyjna i całkowita polski

312 722km2. 322 719km2

skrajne punkty polski

zakole odry. jastrzebia gora. l zakole bugu. szczyt opołonek

cechy rozciągłości południkowej 5°50'

na północy najdłuższy dzień (o godzinę dłuższy niż na południu i w zimę to samo) na południowych krańcach kraju kąt wysokości słońca nad horyzontem jest większy niż na północy zarówno w przesilenie zimowe i letnie

cechy rozciągłości równoleżnikowej 10°02'

wschód i zachód na wschodzie o 40min wcześniej niż na zachodzie. Polska w dwóch strefach czasowych(dwukrotna zmiana czasu w roku)

cechy położenia na półkuli północnej i wschodniej

klimat umiarkowany ciepły ze znacznymi różnicami pomiędzy porami roku, charakterystyczna jest przejściowość klikatu

cechy położenia na niżu środkowoeuropejskim

sprzyja rozwojowi rolnictwa i budowie szlaków komunikacyjnych

cechy położenia na styku struktur geoligcznych

wpływa na występowanie różnorodnych surowców mineralnych

cechy usytuowania między morzem bałtyckim a karpatami i sudetami

-dzięki dostępowi do morza może się rozwijać gospodarka morska -wystepowanie terenów nad morzem, tereny płaskie, pagórkowatych i gór sprzyja wielu formą turystyki -góry są barierą dla mas powietrza naplywajacych z połud. Europy

cechy członkostwa w unii europejskiej

-dostęp do rynków państw członkowskich oraz funduszy unijnych, swobodne podróżowanie. -zobowiązuje do przestrzegania międzynarodowych praw, umów i porozumień

cechy przynależności do NATO

gwarantuje Polsce bezpieczeństwo ale obliguje polskie siły zbrojne do uczestnictwa w interwencjach militarnych (m.in. w Afganistanie)

era kenozoiczna, okres czwartorzęd

powstało morze bałtyckie. -kilkakrotnie nasuwał się lądolód skandynawski

era kenozoiczna, okres neogen

alpejskie ruchy górotwórcze, w wyniku powstało zapadlisko przedkarpackie. w bochni i wieliczce powstają złoża soli kamiennej, w kotlinie sandomierskiej-siarki rodzimej a w centralnej części polski- węgla brunatnego

era kenozoiczna, okres paleogen

przez alpejskie ruchy górotwórcze karpaty uległy sfałdowaniu i wypiętrzeniu -doszło do wypiętrzenia i odmłodzenia Sudetów, a ruchom tektonicznym towarzyszyła działalność wulkaniczna

era mezozoiczna, okres kreda

rozpoczęły się alpejskie ruchy górotwórcze

era mezozoiczna, okres jura

występowały zalewy morskie(transgresje). na wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, w Tatrach i Pieninach powstały pokłady wapieni i dolomitów

era mezozoiczna, okres trias

występowały zalewy morskie (transgresje)

era paleozoiczna, okres perm

-występowały zalewy morskie (transgresje) -w Inowrocławiu powstały złoża soli kamiennej. -w Sudetach i krakowie zachodziły procesy wulkaniczne

era paleozoiczna, okres karbon

doszło do ponownego sfałdowania oraz wypiętrzenia gór świętokrzyskich i Sudetów. na wyżynie śląskiej powstały pokłady węgla kamiennego

era paleozoiczna, okres dewon

występowały zalewy morskie (transgresje)

era paleozoiczna, okres sylur i ordowik

przez kaledońskie ruchy górotwórcze częściowe sfałdowanie i wypiętrzenie gór świętokrzyskich i sudetów

era paleozoiczna, okres kambr

na obszarze gór świętokrzyskich rozpoczęły się kaledońskie ruchy górotwórcze. -w Sudetach zachodziły procesy wulkaniczne

prekambr

w północno-wschodniej polsce doszło do utworzenia fundamentu platformy wschodnioeuropejskiej

makroregiony

odpowiadają podziałowi na poszczególne krainy geograficzne

mezoregiony

obszary o wspólnej genezie i silnym powiązaniu wszystkich elementów środowiska przyrodniczego