Daty, fakty - do egzaminu

 0    297 fiche    viridian
baixar mp3 Imprimir jogar verifique-se
 
questão język polski resposta język polski
TYPOLOGIA - znaki dzielą się na... (od samej góry)
começar a aprender
jednoręczne, dwuręczne
znaki DWURĘCZNE dzielą się na:
começar a aprender
podpierane, symultaniczne
znaki DWURĘCZNE > SYMULTANICZNE dzielą się na:
começar a aprender
lustrzane, naprzemienne
Jak się nazywa znak wykonywany taką literą alfabetu palcowego, od której zaczyna się jego odpowiednik w j. polskim?
começar a aprender
znak inicjalizowany
Znaki, które wykonuje się poprzez literowanie (czasem skrócone) polskiego słowa, to...
começar a aprender
zapożyczenia z języka polskiego
podaj przykłady zapożyczeń z języka polskiego
começar a aprender
syn, sok, nie, magister
podaj przykłady znaków inicjalizowanych
começar a aprender
niedziela, poniedziałek, wtorek
w jakim systemie są liczebniki w PJM?
começar a aprender
system piątkowo-dziesiątkowy
na co się dzielą liczebniki w PJM?
começar a aprender
na główne i porządkowe
na co można podzielić DAKTYLOGRAFIĘ?
começar a aprender
alfabet palcowy i liczebniki
Przy czym wykorzystywany jest alfabet palcowy?
começar a aprender
przy znakach inicjalizowanych oraz przy zapożyczeniach z j. polskiego
w PJM ile liter jest dynamicznych a ile statycznych?
começar a aprender
20 dynamicznych, 16 statycznych
ile liter jest dynamicznych w PJM?
começar a aprender
20
ile liter jest statycznych w PJM?
começar a aprender
16
historyczne rodzaje języków migowych
começar a aprender
klasztorne, indiańskie, narodowe
kto edukował głuchych przed 1760?
começar a aprender
Pedro Ponce de León
rok założenia szkoły w Paryżu?
começar a aprender
1760
kto założył szkołę w Paryżu w 1760?
começar a aprender
Charles-Michel de L'Epee
Rok założenia szkoły w Lipsku?
começar a aprender
1778
Kto założył szkołę w Lipsku w 1778?
começar a aprender
Samuel Heinicke
kiedy założono szkołę w Pawłowsku?
começar a aprender
1806
Kto założył szkołę w Pawłowsku w 1806?
começar a aprender
Anzelm Zygmunt
Rok założenia szkoły w Hartford?
começar a aprender
1817
Kto założył szkołę w Hartford w 1817?
começar a aprender
Thomas H. Gallaudet, Laurent Clerc
Jak nazywała się szkoła w Hartford na początku?
começar a aprender
American School for the Deaf
W którym roku założono szkołę w Warszawie?
começar a aprender
1817
Co stało się w 1817?
começar a aprender
Założono Szkołę w Hartford i szkołę w Warszawie.
Kto założył szkołę w Warszawie (Instytut Głuchoniemych) w 1817?
começar a aprender
Jakub Falkowski
Jak nazywała się szkoła założona w 1817 w Warszawie?
começar a aprender
Instytut Głuchoniemych
Kiedy założono szkołę we Lwowie?
começar a aprender
1830
Kiedy założono szkołę w Poznaniu?
começar a aprender
1832
Kiedy założono szkołę w Waszyngtonie?
começar a aprender
1864
Data założenia Gallaudet University w Waszyngtonie.
começar a aprender
1864
Co się stało w 1864?
começar a aprender
Założono Gallaudet University w Waszyngtonie.
Kongres w Mediolanie (zakaz migania) - rok.
começar a aprender
1880
Co się stało w 1880?
começar a aprender
Kongres w Mediolanie (zakaz migania)
Początek badań nad ASL?
começar a aprender
1960
Kto rozpoczął badania nad ASL w 1960?
começar a aprender
William Stokoe
Jaki termin William Stokoe zaproponował najpierw zamiast fonologii?
começar a aprender
cherologia
Kto stworzył system językowo-migowy w 1966?
começar a aprender
Bogdan Szczepankowski
Kiedy Bogdan Szczepankowski stworzył system językowo-migowy?
começar a aprender
1966
Kongres w Hamburgu (zniesienie zakazu migania) - rok.
começar a aprender
1980
Co się stało w 1980?
começar a aprender
Kongres w Hamburgu (zniesienie zakazu migania).
Protest na Uniwersytecie Gallaudeta (chcieli głuchego dyrektora) - rok.
começar a aprender
1988
Czemu protestowano na Uniwersytecie Gallaudeta w 1988?
começar a aprender
Domagano się żeby dyrektorem został ktoś głuchy.
Pierwsze badania nad PJM?
começar a aprender
1994
Kto zaczął w 1994 badania nad PJM?
começar a aprender
Michael Farris
Pracownia Lingwistyki Migowej na UW - rok?
começar a aprender
2010 - Pracownia Lingwistyki Migowej
Ustawa o języku migowym w PL - rok.
começar a aprender
2011
Polska niepodległość - rok.
começar a aprender
1918
Filologia PJM - rok.
começar a aprender
2019
Korpusowy słownik PJM - rok.
começar a aprender
2016
Jak się nazywa dyskryminacja głuchych?
começar a aprender
audyzm
jak się nazywają słyszące dzieci głuchych rodziców?
começar a aprender
CODA
co to znaczy CODA?
começar a aprender
słyszące dzieci głuchych rodziców
3 cechy społeczności Głuchych
começar a aprender
kolektywizm, egalitaryzm, antyoralizm
kto uznał że znaki migowe da się podzielić na mniejsze elementy (jak fonemy)?
começar a aprender
William Stokoe
Parametry - Stokoe (3 początkowe)
começar a aprender
Lokalizacja, Układ dłoni, ruch
Jak sie nazywają słowa które różnią się tylko 1 fonemem, fonemy które różnią się tylko 1 cechą dystynktywną lub znaki, które różnią się tylko 1 parametrem?
começar a aprender
pary minimalne
Co to są pary minimalne w j. migowym?
começar a aprender
Znaki, które różnią się od siebie tylko jednym parametrem.
dodatkowe parametry które doszły do trzech pierwotnych wymyślonych przez Stoko'ego
começar a aprender
orientacja dłoni i elementy niemanualne
Podział modeli fonologii wizualnej ze względu na ich strukturę. Rodzaje struktury to:
começar a aprender
struktura symultaniczna, struktura sekwencyjna
Który model fonologiczny ma strukturę symultaniczną?
começar a aprender
Model fonologiczny Stokoe'ego
Które modele fonologiczne mają strukturę sekwencyjną?
começar a aprender
Model Ruchu i Zatrzymania, Model Hierarchiczności Ręki
wymień modele fonologii wizualnej:
começar a aprender
Model fonologiczny Stokoe'ego, Model Ruchu i Zatrzymania, Model Hierarchiczności Ręki
typy czasowników migowych?
começar a aprender
zwykłe, uzgodnieniowe, predykaty klasyfikatorowe
Co to są czasowniki uzgodnieniowe?
começar a aprender
takie, które się uzgadniają z podmiotem lub z dopełnieniem, albo z oboma
co to są czasowniki zwykłe?
começar a aprender
takie, kóre się nie uzgadniają
podaj przykład 3 czasowników zwykłych.
começar a aprender
jeść, pracować, chcieć, pić, mieszkać, lubić, spać, rozumieć, móc
czasownik uzgodnieniowy - z podmiotem:
começar a aprender
mieć
2 czasowniki uzgodnieniowe - z dopełnieniem:
começar a aprender
oglądać, powiedzieć
3 czasowniki uzgodnieniowe - z podmiotem i dopełnieniem:
começar a aprender
pytać, pomagać, dać
z czego się składa predykat klasyfikatorowy?
começar a aprender
ze skonwencjonalizowanego klasyfikatora (np. kształtu, sposobu operowania) oraz z ikonicznego ruchu
jakie są czasy w PJM?
começar a aprender
czas przeszły (dokonany i niedokonany), czas teraźniejszy, czas przyszły
jak się tworzy czas przyszły?
começar a aprender
oddzielny morfem (będzie) umiejscawiamy za czasownikiem
jak tworzymy czas przeszły dokonany?
começar a aprender
za czasownikiem właściwym dodajemy morfem "już"
jak tworzymy czas przeszły niedokonany?
começar a aprender
za czasownikiem właściwym dodajemy morfem "było".
jak tworzymy czas teraźniejszy?
começar a aprender
jest domyślny, nie ma swojego morfemu
Co to jest cechowanie wypowiedzi?
começar a aprender
Cechujemy wypowiedź, na początku, aby było wiadomo w jakim czasie są wszystkie kolejne czasowniki (aż do momentu ponownego użycia morfemu czasu).
Jak się wyraża negację w PJM?
começar a aprender
negatywny prefiks NEG1 (obrót nadgarstka), negatywny sufix NEG2 (zmiana orientacji dłoni), formy supletywne (nieregularne), elementy niemanualne
na czym polega negatywny prefiks NEG1-?
começar a aprender
Znak twierdzący jest poprzedzany obrotem nadgarstka. Jest to zapożyczenie z j. polskiego. Najbardziej produktywny wyznacznik negacji. (nie-rozumieć)
na czym polega negatywny sufiks -NEG2?
começar a aprender
Po znaku twierdzącym następuje zmiana orientacji dłoni. Jest to rodzima część polskiego języka migowego. Afiks mało produktywny z czasownikami. (nie-znać)
Co to są formy supletywne (negacja)?
começar a aprender
Są to formy nieregularne - znak przeczący nie pochodzi od znaku twierdzącego (czasem jest podobny). (nie-wiedzieć)
na czym polega negacja niemanualna?
começar a aprender
Kręcenie głową, mimika. Częściej niż u słyszących. Zawsze może towarzyszyć negacji, ale nie jest obowiązkowa. Czasem to jedyny wyznacznik negacji. (nie-oglądać)
4 ograniczenia prefiksu NEG1?
começar a aprender
1. znak ma te same cechy (ruch, orientacja); 2. znak zaczyna się od dotyku, 3. znak ma już formę supletywną; 4. czasownik nie jest zwykły (w uzgodnieniowych ruch ma znaczenie)
jaką negację nazywamy formami nieregularnymi?
começar a aprender
formy supletywne
jak inaczej nazywamy formy supletywne w negacji?
começar a aprender
formy nieregularne
Co może towarzyszyć innym formom negacji ale nie jest obowiązkowe?
começar a aprender
mimika
Negacja przez obrót nadgarstka to?
começar a aprender
prefiks negatywny NEG1-
Negacja przez zmianę orientacji dłoni to?
começar a aprender
negatywny sufiks -NEG2
Która negacja to zapożyczenie z j. polskiego przez literowanie?
começar a aprender
negatywny prefiks NEG1- (obrót nadgarstka)
Co jest najbardziej produktywnym wyznacznikiem negacji?
começar a aprender
negatywny prefiks NEG1- (obrót nadgarstka)
Jak się nazywa negacja gdy znak twierdzący i przeczący nie mają wspólnego pochodzenia?
começar a aprender
formy supletywne (nieregularne)
Jaką rolę pełni przestrzeń migania?
começar a aprender
gramatyczną
4 rzeczy do których służy przestrzeń migania:
começar a aprender
lokowanie referentów, spójniki, przyimki, czasowniki nieproste
Jakie informacje zawiera lokowanie referentów?
começar a aprender
zaimki osobowe (1, 2, 3 osoba), obecność lub nieobecność. Punkt referencyjny jest stały!
Jak wyrażamy spójniki w PJM?
começar a aprender
Przestrzennie. Znaków - spójników jest niewiele (ale, albo, razem, również).
Jak wyrażamy przyimki w PJM?
começar a aprender
Przestrzennie. Znaków jest niewiele i częściej są w SJM (do, od, przy, w-tym).
Do czego słuzy przestrzeń migania w przypadku predykatów klasyfikatorowych?
começar a aprender
kierunek ruchu, charakter ruchu
Do czego służy przestrzeń migania w przypadku czasowników?
começar a aprender
Czasowniki uzgodnieniowe za pomocą przestrzeni uzgadniają się z podmiotem i dopełnieniem.
Jakie rodzaje zdań tworzy się przy pomocy sygnałów niemanualnych?
começar a aprender
pytania ogólne, szczegółowe, retoryczne; zdania rozkazujące, przeczące, warunkowe, zawierające tematyzację, złożone
Jakie rodzaje elementów niemalnualnych w PJM identyfikuje Tomaszewski?
começar a aprender
ruchy oczu, głowy, ciała, barku, ekspresja twarzy, ruchy ust i ich ułożenie
Czym są pytania ogólne?
começar a aprender
wymagające odpowiedzi tak/nie, pytania zamknięte
Czym są pytania szczegółowe?
começar a aprender
wymagające szczegółowej odpowiedzi (innej niż tak/nie); pytania otwarte
Jak wygląda mimika zdania oznajmującego?
começar a aprender
brak mimiki / nienacechowana, neutralna
Jak wygląda mimika pytania ogólnego?
começar a aprender
uniesione brwi
Jak wygląda mimika pytania szczegółowego?
começar a aprender
ściągnięte brwi
5 rzeczy do których służy mimika.
começar a aprender
1. jest sygnałem niemanualnym, 2. rozróżnianie znaczeń, 3. jest parametrem, 4. intensyfikuje, 5. istnieja znaki niemanualne
Jaka jest mimika przy zdaniach przeczących?
começar a aprender
kręcenie głową
Jaka jest mimika przy tematyzacji?
começar a aprender
zmrużone oczy
Co w językach mówionych pełni taką rolę, jak mimika w migowych?
começar a aprender
intonacja
Szyk zdania przechodniego z czasownikami nieprostymi?
começar a aprender
SOV (podmiot, dopełnienie, czasownik). Ja telewizję oglądam.
wszystkie nieproste tak mają, niezależnie jakie jest dopełnienie
Dominujący szyk w zdaniach jednoargumentowych w PJM?
começar a aprender
SV (podmiot, czasownik). Mama myśli.
Dlaczego nie wszystkie zdania z jednym argumentem to zdania nieprzechodnie?
começar a aprender
Niektóre można traktować jako mające podmiot domyślny.
Jaka cecha czasownika wpływa na szyk zdania w zdaniach przechodnich?
começar a aprender
Rodzaj czasownika (prosty czy nieprosty).
Przy czasownikach prostych, jaka cecha dopełnienia wpływa na szyk zdania?
começar a aprender
żywotność
Szyk zdania nieprzechodniego?
começar a aprender
SV
Szyk zdania przechodniego - z czasownikami prostymi.
começar a aprender
SVO (podmiot, czasownik, dopełnienie). Ty lubisz rodzinę.
Szyk zdania przechodniego - czasowniki proste, dopełnienie niezywotne.
começar a aprender
SOV (podmiot, dopełnienie, czasownik). Ja wodę piję.
Co ma wspólnego PJM z rosyjskim?
começar a aprender
Nie używa się czasownika "być". Polska duża.
Podaj przyklad intensyfikacji przy uzyciu mimiki?
começar a aprender
BARDZO-LUBIC albo BARDZO-CHCIEC (wykonujemy znak LUBIĆ/CHCIEĆ + mimikę intensyfikującą; nie wykonujemy dodatkowego znaku BARDZO)
Czym roznia sie gesty wargowe (mouth gestures) od gestow ustnych (mouthings)?
começar a aprender
Wargowe (ulozenie ust, parskniecie) to część znakum, ustne (koartykulacja) to wymawianie ustami słów lub ich części podczas migania.
Co to są gesty wargowe?
começar a aprender
Gesty wargowe (MOUTH GESTURES) to elementy znaku takie jak ułożenie ust, parsknięcie itd.
Co to są gesty ustne?
começar a aprender
Gesty ustne (koartykulacja) to wymawianie słów lub fragmentów ustami podczas migania.
Co to jest koartykulacja?
começar a aprender
Gesty ustne (koartykulacja) to wymawianie słów lub fragmentów ustami podczas migania.
Co to są znaki niemanualne?
começar a aprender
Takie, do których nie używa się rąk w ogóle; posiadają znaczenie.Np.: TAK (kiwanie głową), ZGADZA-SIE (kurczenie nosa), NIE (kręcenie głową).
3 przykłady znaków niemanualnych?
começar a aprender
Takie, do których nie używa się rąk w ogóle; posiadają znaczenie.Np.: TAK (kiwanie głową), ZGADZA-SIE (kurczenie nosa), NIE (kręcenie głową).
Przykład pary minimalnej znaków różniących się tylko elementem niemanualnym?
começar a aprender
WIEDZIEĆ i ZNAĆ (kształt ust)
Jakie zdania mają szyk SOV? (podmiot, dopełnienie, czasownik)
começar a aprender
Przechodzie z cz. nieprostym + przechodnie z cz. prostym z dopełnieniem nieżywotnym
Jakie zdania mają szyk SV? (podmiot, czasownik)
começar a aprender
zdania nieprzechodnie
Jakie zdania mają szyk SVO? (podmiot, czasownik, dopełnienie)
começar a aprender
zdania przechodnie, z czasownikiem prostym, z dopełnieniem żywotnym
Czym jest liczebnik inkorporowany?
começar a aprender
Połączenie liczebnika z innym znakiem (często rzeczownikiem), w celu wyrażenia ilości czegoś. Zjawisko obecne we wszystkich językach migowych, bardzo produktywne. Nazywane fleksją pod względem liczby.
Co jest nazywane fleksją pod względem liczby?
começar a aprender
liczebniki inkorporowane
Jakie liczebniki najczęściej się inkorporuje?
começar a aprender
1-9, ze względu na liczbę palców
Co się dzieje ze znakiem dwuręcznym przy inkorporacji liczebnikowej?
começar a aprender
Znak traci swoją rękę niedominującą.
Co najczęściej podlega inkorporacji liczebnikowej?
começar a aprender
wyrażenia czasowe (trwanie - godzina, dzień, rok; pora - jutro, wczoraj). Inne przykłady: waluta (złoty), piętro.
Które znaki czasowe nie mogą inkorporować liczebników?
começar a aprender
SEKUNDA i MINUTA
Co jest często wykorzystywane w inkorporowaniu liczebników ponad 9?
começar a aprender
sufiksacja
Co to jest symulfiksacja?
começar a aprender
Wymiana, np. samogłosek (man: men, mouse: mice). Termin niespotykany w PL językoznawstwie.
Jaki element znaku zanika podczas inkorporacji liczebnikowej?
começar a aprender
ręka niedominująca
Dlaczego inkorporację liczebnikową możemy zakwalifikować jako proces symulfiksacji?
começar a aprender
Ponieważ jeden kształt dłoni wymieniamy na inny.
Co to jest pismo?
começar a aprender
Zespół znaków graficznych będących znakami dźwięków lub pojęć. Możliwość przeniesienia informacji w czasie i przestrzeni. Wiele języków świata nie posiada pisma.
4 sposoby zapisu języków migowych:
começar a aprender
1. transkrypcja (glosowanie), 2. notacja Stokoe'ego, 3. HamNoSys, 4. SignWriting
Jak inaczej nazywa się GLOSOWANIE?
começar a aprender
transkrypcja
Jak inaczej nazywa się TRANSKRYPCJA?
começar a aprender
glosowanie
Jaki jest najpowszechniejszy sposób notacji j. migowych wśród ogółu?
começar a aprender
Glosowanie (transkrypcja). Bazuje na języku mówionym. Ja-POMAGAĆ-TOBIE.
Na czym polega transkrypcja (glosowanie)?
começar a aprender
Bazuje na j. mówionym, znaki migowe są reprezentowane słowami języka mówionego, pisane wielkimi literami. Elementy niemalnualne oznacza się nad glosami. JA-POMAGAĆ-TOBIE.
Który sposób zapisu j. migowych bazuje na języku mówionym?
começar a aprender
Glosowanie (transkrypcja)
Na czym polega notacja Stoko'ego?
começar a aprender
Zapisujemy parametry - za pomocą znaczków które wymyślił. Brak elementów niemanualnych. Tab-Dez-Sig.
Z którą notacją związany jest TAB-DEZ-SIG?
começar a aprender
Notacja Stokoe'ego. TAB (tabula, lokalizacja), DEZ (designator, kształt dłoni), SIG (signation, ruch).
Co znaczy TAB-DEZ-SIG.
começar a aprender
Notacja Stokoe'ego. TAB (tabula, lokalizacja), DEZ (designator, kształt dłoni), SIG (signation, ruch).
Co znaczy HamNoSys?
começar a aprender
HAMburg sign language NOtation SYStem, 1984
Kiedy i gdzie powstał zapis HamNoSys?
começar a aprender
1984, Hamburg
Który sposób zapisu jest najbardziej szczegółowy?
começar a aprender
HamNoSys
Który sposób zapisu ma zastosowanie naukowe?
começar a aprender
HamNoSys
Którego sposobu zapisu używa Korpusowy Słownik Polskiego Języka Migowego?
começar a aprender
HamNoSys
Co to jest HamNoSys?
começar a aprender
Sposób notacji, który powstał w 1984 w Hamburgu. Bardzo szczegółowy, ma mieć zastosowanie naukowe, do wszystkich j. migowych. Dokładny - niektóre elementy się powtarzają.
Sposób zapisu wymyślony przez baletnicę?
começar a aprender
Sign Writing (Valerie Sutton, 1974)
Najbardziej rozpowszechniona metoda zapisu?
começar a aprender
SignWriting
Metoda zapisu, w którą czytamy od góry do dołu?
começar a aprender
SignWriting
Sposób zapisu, który nie bazuje na języku mówionym, tylko na migowym?
começar a aprender
SignWriting
W jakim sposobie zapisu zapisana jest Biblia?
começar a aprender
SignWriting
Jaki sposób zapisu jest w Brazylii wykorzystywany w edukacji Głuchych?
começar a aprender
SignWritin
Który sposób zapisu jest uważany za najbardziej intuicyjny i ikoniczny?
começar a aprender
SignWriting
Najbardziej popularny system pisma migowego; przestrzenny a nie linearny?
começar a aprender
SignWriting
Wykorzystywanie słów j. mówionego do linearnego zapisu znaków mówionych?
começar a aprender
Transkrypcja / glosowanie
Bardzo szczegółowy opis znaku wykorzystywany w celach naukowych.
começar a aprender
HamNoSys
Zapisanie kolejno parametrów: tab-dez-sig, brak elementów niemanualnych.
começar a aprender
Notacja Stokoe'ego
Jaki jest najbardziej zbadany j. migowy?
começar a aprender
ASL (American Sign Language)
Jedyny uniwersytet gdzie wykłada się w j. migowym?
começar a aprender
Gallaudet University
Język, który był podstawą lub wpłynął na j. migowe wielu krajów.
começar a aprender
ASL
Liczebniki w ASL?
começar a aprender
Do 1000 można policzyć na jednej ręce.
Słowa w ASL?
começar a aprender
Dużo pożyczek z angielskiego, dużo słów literowanych (nawet czasem dłuższe).
Negacja w ASL?
começar a aprender
Znak "NOT", często wykorzystywany.
W którym roku powstał Międzynarodowy Język Migowy?
começar a aprender
w 1973 Światowa Federacja Głuchych opublikowała pierwszy słownik
Co jest nazywane "migowym esperanto"?
começar a aprender
Międzynarodowy język migowy / International Sign (Language) / Gestuno
Inne nazwy dla Międzynarodowego Języka Migowego:
começar a aprender
Migowe esperanto / International Sign (Language) / Gestuno
Co to jest Międzynarodowy język migowy?
começar a aprender
"migowe esperanto"; nie język ale system komunikacji; najczęstsze słownictwo z innych j. migowych + brak gramatyki
Z czego się składa Międzynarodowy język migowy?
começar a aprender
wspólne słownictwo (najczęstsze znaki z innych języków) + brak gramatyki. Nie jest językiem, tylko systemem komunikacji.
Gdzie powstają wiejskie języki migowe?
começar a aprender
Tam, gdzie jest wysoki odsetek głuchych (ok. 1%)
Skąd się bierze wysoki odsetek głuchych w populacji?
começar a aprender
Głuchota wrodzona będąca efektem małżeństw bliskich krewnych i izolacji.
Kto używa wiejskich języków migowych?
começar a aprender
Wszyscy - i głusi i słyszący, dlatego nie wykształca się na tych terenach Kultura Głuchych.
Jakie są 2 zagrożenia dla wiejskich języków migowych?
começar a aprender
Nauczanie w narodowym języku migowym oraz migracja / integracja.
Co to są znaki domowe?
começar a aprender
Home sign; spontaniczne znaki tworzone przez głuche dziecko do komunikacji (głuche dzieci słyszących rodziców). Zanikają w późniejszym życiu.
Z czego składa się język migany?
começar a aprender
Ze słownictwa PJM + gramatyki j. polskiego.
Z czego składa się system językowo-migowy?
começar a aprender
Ze słownictwa PJM + gramatyki j. polskiego + słów j. polskiego (czyli j. polski + słownictwo PJM, albo j. migany + słownictwo j. polskiego)
Jakie dwie wersje ma System Językowo-Migowy?
começar a aprender
Pełną (literowanie całych końcówek odmian) i uproszczoną.
Przestrzeń w SJM.
começar a aprender
Nie jest wykorzystywana.
Mimika w SJM.
começar a aprender
Nie jest używana.
Szyk zdania w SJM.
começar a aprender
Taki jak w j. polskim.
Inkorporacja liczebnikowa w SJM.
começar a aprender
Nie ma.
Czemu Głusi krytykują SJM?
começar a aprender
Bo jest on podporządkowany słyszącym.
Dla kogo jest łatwiejszy SJM?
começar a aprender
Dla osób ogłuchłych, dla nauczycieli.
Jaki język jest często BŁĘDNIE nazywany migowym?
começar a aprender
język migany (słownictwo PJM + gramatyka j. polskiego)
Rok - początek ASL.
começar a aprender
1817 (założenie szkoły w Hartford)
Jak początkowo nazywał się międzynarodowy język migowy?
começar a aprender
Gestuno
4 źródła poszukiwań etymologii PJM.
começar a aprender
historia szkół dla głuchych dzieci; archiwa; artykuł Wandy Tazbirówny 1950; słowniki PJM
Ile jest słowników PJM?
começar a aprender
6 - 4 ogólne i 2 specjalistyczne
Kto napisał pierwszy artykuł o PJM w 1950?
começar a aprender
Wanda Tazbirówna
W którym roku Wanda Tazbirówna napisała pierwszy artykuł o PJM?
começar a aprender
1950
Jakie są słowniki specjalistyczne PJM?
começar a aprender
turystyczny (1981) i liturgiczny (2000)
Pierwszy słownik PJM, rok i nazwa.
começar a aprender
1879, Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających
Wspólne procesy ewolucyjne dla PJM i j. mówionych - MORFOLOGICZNE (4x).
começar a aprender
błędy stające się znakami, zmiana znaczenia, afiksacja, redukcja morfologiczna
Wspólne procesy ewolucyjne dla PJM i j. mówionych - FONOLOGICZNE (5x).
começar a aprender
redukcja fonologiczna, analogia, metateza, systematyzacja, asymilacja
Procesy ewolucyjne, którym podlegają tylko j. migowe (a nie mówione) - 3x.
começar a aprender
asymilacja, klaryfikacja, motywacja daktylograficzna
Zmiana znaczenia w ewolucji j. migowych - przykład.
começar a aprender
SPAĆ - teraz znaczy MIESZKAĆ.
Prefiksacja w ewolucji j. migowych - jak działa, przykład.
começar a aprender
prefiks NIE łączymy z zaprzeczanym znakiem -> prefiks NIE uprościł się do obrotu nadgarstka
Sufiksacja w ewolucji j. migowych - przykład.
começar a aprender
Znak NIE dajemy na końcu zdania; utworzył się 1 znak CHCIEĆ + NIE = NIE-CHCIEĆ
Symulfiksacja w ewolucji j. migowych - przykład.
começar a aprender
Liczebniki inkorporowane, np. czwarte piętro - kiedyś osobno CZWARTE i PIĘTRO, teraz jeden znak.
Redukcja morfologiczna w ewolucji j. migowych - przykład.
começar a aprender
KOT - kiedyś składał się z 3 znaków (zwierzę, czworonożne, wąsy), teraz KOT to tylko ten ostatni znak.
Redukcja fonologiczna w ewolucji j. migowych - przykład.
começar a aprender
MATKA - kiedyś: całowanie w rękę + znak kobieta, teraz uproszczenie - dotknięcie obok ust.
Redukcja fonologiczna w ewolucji j. migowych - co to, na czym polega.
começar a aprender
Jest to uproszczenie - redukcja parametru, np. ruchu.
Analogia w ewolucji j. migowych - co to jest, przykład.
começar a aprender
To upodobnienie, najczęściej przez bliskie znaczenie (TWÓJ upodobniło się kształtem do MÓJ).
Metateza w ewolucji j. migowych - przykład, co to jest.
começar a aprender
Odwrócenie kolejności - znak OJCIEC - metateza lokalizacji (czoło-broda).
Systematyzacja w ewolucji j. migowych - co to jest, przykład.
começar a aprender
Parametr spoza systemu zmienia się na taki, który w systemie istnieje. LISTOPAD.
Asymilacja zewnętrzna w ewolucji j. migowych - co to jest, przykład.
começar a aprender
Asymilacja - upodobnienie blisko stojących elementów, upodabnia się kształt dłoni. Wewnętrzna - w obrębie jednego znaku.Np. KWIECIEŃ
Na czym polega asymilacja PROGRESYWNA?
começar a aprender
Wcześniejszy element wpływa na późniejszy (późniejszy się do niego upodabnia).
Jakie są rodzaje AFIKSACJI w j. migowych?
começar a aprender
prefiksacja, sufiksacja, symulfiksacja
Co to jest REDUKCJA?
começar a aprender
uproszczenie znaku
Co to jest ANALOGIA?
começar a aprender
upodobnienie
Jak inaczej nazywa się METATEZA?
começar a aprender
przestawka
Co to jest ASYMILACJA?
começar a aprender
upodobnienie blisko stojących elementów
Czym się różni asymilacja zewnętrzna od wewnętrznej?
começar a aprender
ZEWNĘTRZNA - upodobnieniemiędzy blisko stojącymi elementami, występuje też w mówionych; WEWNĘTRZNA - upodobnienie w obrębie jednego znaku, nie występuje w mówionych.
Jaka może być ASYMILACJA WEWNĘTRZNA?
começar a aprender
do ręki dominującej bądź do niedominującej
Jaka może być ASYMILACJA ZEWNĘTRZNA?
começar a aprender
progresywna (wcześniejszy element wpływa na późniejszy) lub regresywna
Co to jest KLARYFIKACJA? + przykład
começar a aprender
Uwidocznienie, ułatwienie odczytania; znak się przesuwa np. poza granice twarzy żeby nie zasłaniać mimiki; staje się bardziej czytelny, np. KWIECIEŃ.
Na czym polega MOTYWACJA DAKTYLOGRAFICZNA? + przykład
começar a aprender
Znak zaczyna być migany z wykorzystaniem kształtu litery, na którą się zaczyna - np. INNY (teraz miga się go kształtem litery "i").
7 pierwszych szkół - kolejność zakładania
começar a aprender
Paryż 1760, Lipsk 1778, Hartford = Warszawa 1817, Lwów 1830, Poznań 1832, Waszyngton 1864
Kiedy i gdzie były oba kongresy?
começar a aprender
1880 w Mediolanie, 1980 w Hamburgu
W którym mieście powstała w 1760 r. pierwsza szkoła dla głuchych z internatem?
começar a aprender
W Paryżu
Czy polski język migowy jest językiem naturalnym?
começar a aprender
tak
Czy polski język migowy jest uniwersalny?
começar a aprender
nie
Jaka jest jedna cecha języków naturalnych u Hocketta, której nie posiadają języki migowe?
começar a aprender
Dźwięczność
Znaki dwuręczne można podzielić na jakie dwie kategorie?
começar a aprender
Podpierane i symultaniczne
Jakie dwa rodzaje znaków wykorzystują polski alfabet palcowy?
começar a aprender
Znaki inicjalizowane i polskie pożyczki
W jakich czterech sytuacjach wykorzystywany jest polski alfabet palcowy?
começar a aprender
W nauce PJM, w komunikacji ze słyszącymi, kiedy coś nie posiada własnego znaku, przy literowaniu nazw
Zanim zaczęły powstawać narodowe języki migowe, jakie dwa inne rodzaje 'języków migowych' już istniały?
começar a aprender
Klasztorne języki migowe; indiański język migowy
Historycznie, jakie dwie metody nauczania głuchych konkurowały ze sobą?
começar a aprender
Metoda migowa (francuska) i metoda oralna (niemiecka)
jakich polskich miastach powstały trzy pierwsze szkoły dla głuchych: w 1817, 1830 i 1832 r.?
começar a aprender
W Warszawie, we Lwowie i w Poznaniu
Jaki cel miał protest na Uniwersytecie Gallaudeta w 1988 r.?
começar a aprender
Wybór osoby głuchej na rektora szkoły
Jakie dwa rodzaje głuchoty można wyróżnić (różnica między Głuchym a głuchym)?
começar a aprender
Głuchota kulturowa (społeczna) i głuchota medyczna
Czym jest audyzm?
começar a aprender
Forma dyskryminacji uznająca wyższość osób słyszących nad osobami głuchymi
Który model fonologiczny zakłada, że kształt dłoni przybiera kolejno różne lokalizacje i ruchy?
começar a aprender
Model Hierarchiczności Ręki
Jakie pięć parametrów można wyróżnić przy opisywaniu znaku migowego?
começar a aprender
Kształt dłoni; lokalizacja; ruch; orientacja dłoni; elementy niemanualne
Jakie trzy znaki dodaje się, aby oznaczyć: przyszłość, przeszłość niedokonaną, przeszłość dokonaną?
começar a aprender
BĘDZIE, BYŁO, JUŻ
Jakie są trzy rodzaje czasowników w PJM?
começar a aprender
Czasowniki zwykłe (proste), czasowniki uzgodnieniowe, predykaty klasyfikatorowe
Kiedy można pominąć morfemowe wykładniki czasu?
começar a aprender
Jeśli przysłówki czasu wskazują kiedy dana czynność się odbywa
Na czym bazuje wybór konkretnego klasyfikatora?
começar a aprender
Na kształcie albo sposobie operowania
Czym są supletywy w odniesieniu do negacji?
começar a aprender
Formy negatywne nieprzypominające form pozytywnych
Po zmianach historycznych, jaką formę przyjęło literowanie polskiego słowa 'nie' przed znakami?
começar a aprender
Obrót nadgarstka (negatywny prefiks)
Który wyznacznik negacji nie jest zapożyczeniem i można go zaobserwować już w Słowniku mimicznym?
começar a aprender
Zmiana orientacji dłoni (negatywny sufiks)
Który wyznacznik negacji jest najbardziej produktywny?
começar a aprender
Obrót nadgarstka (negatywny prefiks)
Jakie dwie polskie części mowy można wyrazić poprzez wykorzystanie przestrzeni?
começar a aprender
Spójniki i przyimki
Jakie rodzaje czasowników wykorzystują przestrzeń migania?
começar a aprender
Czasowniki uzgodnieniowe i predykaty klasyfikatorowe
Jaki szyk zdania jest najczęstszy w zdaniach przechodnich z czasownikami prostymi?
começar a aprender
SVO
Jaki szyk zdania jest najczęstszy w zdaniach przechodnich z czasownikami nieprostymi?
começar a aprender
SOV
Jaka mimika towarzyszy pytaniom ogólnym?
começar a aprender
Uniesione brwi
Jaki szyk zdania jest najczęstszy w zdaniach przechodnich z czasownikami prostymi kiedy dopełnienie jest nieżywotne?
começar a aprender
SOV
W jakim przedziale miga się liczebniki inkorporowane do znaku ZŁOTYCH?
começar a aprender
1-90
Za jaki rodzaj afiksacji można uznać inkorporację liczebnikową?
começar a aprender
Za symulfiksację
Jak nazywa się system zapisu języków migowych opracowany przez Williama Stokoe'ego w latach 60-tych?
começar a aprender
Notacja Stokoe'ego
Jak nazywa się system zapisu języków migowych opracowany przez Valerie Sutton w 1974 r.?
começar a aprender
SignWriting
Jak nazywa się system zapisu języków migowych opracowany na Uniwersytecie w Hamburgu w 1984 r.?
começar a aprender
HamNoSys (Hamburg Notation System)
Przy glosowaniu języków migowych, w jaki sposób zaznacza się znak migowy wyrażany więcej niż jednym słowem języka fonicznego?
começar a aprender
Oddziela się myślnikami
W którym kraju SignWriting został oficjalnie wprowadzony do nauczania głuchych?
começar a aprender
W Brazylii
Czym różnią się wersja pełna i uproszczona SJM?
começar a aprender
W wersji pełnej literowane są końcówki fleksyjne
Jaka organizacja przyczyniła się do rozwoju międzynarodowego języka migowego?
começar a aprender
Światowa Federacja Głuchych
Proszę podać jeden przykład wiejskiego języka migowego
começar a aprender
Język migowy z Martha's Vineyard; język migowy Beduinów As-Sajid; język migowy z Adamorobe; kata kolok
Polski znak migowy CHORY to tzw. 'fałszywy przyjaciel tłumacza'. Jak odczyta ten znak głuchy Amerykanin?
começar a aprender
IMIĘ
Do czego odnosi się pierwsza część znaku migowego KWIECIEŃ?
começar a aprender
Do jajka
Obok zmiany kształtu dłoni, jaki jeszcze proces fonologiczny zaszedł w znaku OJCIEC?
começar a aprender
Metateza
Jak kiedyś migano znak migowy SOBOTA?
começar a aprender
Dzień modlitwy żydowski
Jak inaczej nazywa się proces asymilacji wewnętrznej?
começar a aprender
Asymilacja symultaniczna
Jaka jest pełna nazwa słownika wydanego w 1879 r. przez księży Józefa Hollaka i Teofila Jagodzińskiego?
começar a aprender
Słowink mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających
Co może symbolizować skonwencjonalizowany klasyfikator?
começar a aprender
Wygląd lub sposób operowania.
Klasyfikator = część predykatu klasyfikatorowego, oprócz niego jest jeszcze ikoniczny ruch.
Ewolucja: przykład zmiany znaczenia.
começar a aprender
Znak SPAĆ teraz znaczy MIESZKAĆ.
Ewolucja: prefiksacja, przykład.
começar a aprender
NIE-ROZUMIEĆ
Ewolucja: sufiksacja, przykład.
começar a aprender
CHCIEĆ + NIE = NIE-CHCIEĆ
Ewolucja: symulfiksacja, przykład.
começar a aprender
CZWARTE-PIĘTRO (wymiana kształtu)
Ewolucja: redukcja morfologiczna, przykład.
começar a aprender
KOT (z trzech znaków został tylko ostatni)
Ewolucja: redukcja fonologiczna, przykład.
começar a aprender
MATKA (redukcja parametru, np. ruchu)
Jaka jest różnica między redukcją morfologiczną a fonologiczną?
começar a aprender
W morfologicznej znak składający się z różnych figur upraszcza się do jednego (KOT), w fonologicznej upraszcza się sam znak, przez redukcję parametru, np. ruchu (MATKA).
Ewolucja: metateza, przykład.
começar a aprender
OJCIEC (odwrócenie kolejności czoło-broda; metateza lokalizacji)
Ewolucja: systematyzacja, przykład.
começar a aprender
LISTOPAD (ułożenie dłoni zmieniło się na takie, które istnieje w systemie)
Ewolucja: asymilacja zewnętrzna, przykład.
começar a aprender
KWIECIEŃ (progresywna - kształt dłoni "kropidło")
Ewolucja: asymilacja wewnętrzna (symultaniczna), przykład.
começar a aprender
KARTOFEL (jedna ręka asymilowała się do drugiej)
Ewolucja: motywacja daktylograficzna, przykład.
começar a aprender
INNY (teraz miga się kształtem litery "i")
AUTOR: 1879, Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających
começar a aprender
Hollak, Jagodziński
AUTOR: 1981, Turystyczny słownik języka migowego
começar a aprender
Hendzel
AUTOR: 1986, Słownik polskiego języka miganego
começar a aprender
Hendzel
AUTOR: 2000, Słownik liturgiczny języka migowego
começar a aprender
Bogdan Szczepankowski
AUTOR: 2011, Leksykon języka migowego
começar a aprender
Kosiba, Grenda
AUTOR: 2016, Korpusowy słownik polskiego języka migowego
começar a aprender
Łacheta, Czajkowska-Kisil, Linde-Usiekniewicz, Rutkowski
Kolejność słowników PJM.
começar a aprender
1. S. mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających, 2. Turystyczny s. języka migowego, 3. S. polskiego języka MIGANEGO, 4. S. liturgiczny języka migowego, 5. Leksykon języka migowego, 6. Korpusowy s. PJM
Dwa słowniki specjalistyczne + lata wydania.
começar a aprender
1981 Turystyczny (Hendzel), 2000 Liturgiczny (Szczepankowski)
W jakim przedziale inkorporujemy JUTRO i WCZORAJ?
começar a aprender
od 1 do 5
czego dotyczą liczebniki inkorporowane (4 rzeczy)?
começar a aprender
czas trwania, pora, waluta, piętro

Você deve entrar para postar um comentário.