cywilizacje pozaeuropejskie

mieszkańcy Ameryki

ludy azjatyckie przebyte przez most lądowy czyli cieśninę Beringa z Azji migracje z Azji do Ameryki i przemieszczenie się po kontynencie (mezoameryka Ameryka środkowa)

cywilizacje prekolumbijskie

przed podbojami hiszpańskimi Ameryki środkowej istniały rozwinięte kultury indiańskie. Aztekowie Majowie Inkowie wszystkie upadłe po najazdach

kultury indiańskie

Majowie czyli najstarsza cywilizacja półwysep Jukatan tworzyli system luźno powiązanych miast państw na przykład tikal i itza ich dorobek to miasta ceramika matematyka astrologia kalendarz pismo

Aztekowie

zamieszkiwali na terenie Meksyku główny ośrodek Tenochitlan ich głównym zajęciem było rolnictwo ich dorobek to wiedza astronomiczna wodociągi piramidy krwawe ofiary

Inkowie

najpotężniejsi tereny Peru Ekwador Chile silne scentralizowane państwo mieli nawet króla główne ośrodki to Cuzco machu Picchu ich dorobek to drogi komunikacja medycyna

cywilizacje Azji Chiny

najsilniejsze państwo dynastia Ming rywalizacja z Japonią o dominację handlową bunty chłopskie przeciw uciskowi fiskalnemu obalenie dynastii chaos państwo opanowane w XVII wieku przez władców Mandżurii

Japonia

wiele pań stefek władza cesarza szogu nad czyli system władzy oparty na dyktaturze wojskowej zjednoczenie w XVI wieku przez generała Hideyosi walczyli z Chińczykami próba opanowania Korei po napływie Europejczyków i misjach katolickich walczyli z chrześc

jak wyglądały wizje świata kiedyś

znajomość świata była ograniczona do Europy Azji i Afryki reszta nieznane wyobrażenia ziemi jako płaskiej z wieloma dziwnymi miejscami podróże morskie ograniczone właściwie do morza śródziemnego

przyczyny ekonomiczne wypraw i przyczyny wypraw

poszukiwanie nowych szlaków handlowych odpływ kruszców z Europy chęć zysku poszukiwanie taniej siły roboczej ciekawość świata chęć się strzeżenia religii i kultury korzystne warunki jak na przykład nowinki techniczne mapy nowe typy statków

sponsoring władców Portugalia

brat króla Henryk żeglarz założył szkołę morską zatrudnił kartografów i żeglarzy zachęcał do wypraw zyski z niewolnictwa

sponsoring władców Hiszpania

para królewska Izabela Kastylijska i Ferdynand aragoński dali się przekonać kolumbowi do zainwestowania w żeglarstwo

specyfika wypraw Portugalia

kurs na wschód opłynięcie Afryki niepodbijano ziemi zakładano factory handlowe plantacje handel niewolnikami i dominacja na oceanie indyjskim i zajęcie Brazylii

specyfika wypraw Hiszpania

kurs na zachód wiedzieli o kulistości ziemi zajmowali tereny wyprawy konkwistadorów podbój Ameryki południowej i środkowej

wyprawy portugalskie

1488 rok Bartłomiej Diaz dopłynął do najdalej wysuniętego Przylądka Afryki Vasco da gama dopłynął do miasta Kalkuta w Indiach odkrył drogę morską do Indii 1497-1499

wyprawy hiszpańskie

1492 Krzysztof Kolumb dotarł do wyspy Ameryki środkowej myśląc że to Indie zorganizował jeszcze poem 3 tereny w latach 1519-1522 trwała wyprawa Ferdynanda Magellana której celem było pojęcie świata zginął w walkach z tubylcami na Filipinach w 1521 JC skcz

inne wyprawy

Jacques cartier w latach 30 XVI w zajął dla Francji zachodnią część Kanady John Cabot pod koniec 15 wieku zajął dla Anglii nową funlandię i labrador Francis Drake w 1577-80 powtórzył wyczyn Magellana Amerigo vespucci w 1500-04 opisał wybrzeża Ameryki połu

willem barents

holenderski badacz północnych obszarów polarnych zorganizował trzy wyprawy przerwane ze względu na warunki pogodowe w czasie ostatniej zmarł

traktat z tordesillas

w 1494 w tordesillas zawarto układ dotyczący podziału stref wpływów kolonialnych pomiędzy Portugalią i Hiszpanią w 1529 w saragosie ustalono podobną linię na Pacyfiku

początki kolonizacji

podejmowane wyprawy miało na celu zdobycie bogactw ale także podporządkowanie sobie tych terenów W wyniku akcji kolonizacyjnej powstały wielkie plantacje trzciny cukrowej negatywnymi skutkami były konkwisty eksterminację niewolniczy wyzysk epidemie

Eldorado

bodźcem pchającym odkrywców do poszukiwań Eldorado legendarna kraina w Ameryce południowej pełna złota poszukiwano jej wszędzie podejmując liczne wyprawy i nawet próby wydobycia kosztowności z dna jezior

podbój Meksyku

na czele wyprawy z 500 żołnierzami stał Ferdynand Cortez w 1519 rozpoczął podbój Meksyku pokonał Azteków uwięził króla montezumę stłumi u krwawo powstanie podbił Meksyk dzięki dżumie oddając te tereny Hiszpanii

podbój Inków

na czele wyprawy Francisco pizarro i 180 żołnierzy pokonał Inków wódz Inków próbował kupić spokój w latach 1531 1534 podbił Peru i brutalnie postępował

podboje hiszpańskie

w XVI wieku w Hiszpanii podporządkowali sobie Ekwador Argentyna Paragwaj Urugwaj mieli problem z Chilen nowe terytoria podzielone na dwa wice królestwa nowa Hiszpania ze stolicą w Meksyku Peru ze stolicą w limie przybysze dostawali ziemię i niewolników

imperium portugalskie

również Portugalczycy rozpoczęli podboje głównie w celach handlowych uzyskali wpływy na obszarach zachodnich brzegów Afryki i Angoli i Mozambiku Indie Chiny Japonia i wyspy korzenne od 1500 Pedro Alvares Cabral rozpoczął podbój Brazylii a potem Argentyny

gospodarka na wsi

intensywna czyli uzyskiwanie wysokich dochodów z mojego obszaru Dzięki unowocześnieniu upraw trójpolówka i płodozmian Chłopi mieli wolność osobistą płacili czynsz

rozwój demograficzny

koniec wojen odkrycia geograficzne zmiany demograficzne koniec epidemii poprawa higieny i warunków życia poszukiwanie nowych terenów do osadnictwa