questão | resposta | |||
---|---|---|---|---|
układ limfatyczny tworzą:
|
-naczynia limfatyczne -narządy limfatyczne - centralne (grasica i szpik kostny), - obwodowe (węzły chłonne, śledziona, grudki limfatyczne - migdałki i kępki Peyera)
|
|||
funkcje układu limfatycznego:
|
-utrzymanie równowagi płynów ustrojowych - obrona organizmu przed drobnoustrojami chorobotwórczymi - transport tłuszczów i niektórych hormonów - pośredniczy w wymianie składników między krwią a komórkami tam gdzie nie dochodzą już naczynia krwionośne
|
|||
grasica -
|
leży w śródpiersiu, za mostkiem. Otoczona jest torebką łącznotkankową. Składa się z dwóch płatów, a każdy z nich z płacików. Rośnie do 2 roku życia, po okresie dojrzewania przekształca się w tzw. ciało tłuszczowe zamostkowe pełni ważna funkcje odpornościową, wytwarza związki o charakterze hormonalnym, stymulujące m.in. powstawanie i dojrzewanie limfocytów T. Jest więc równocześnie gruczołem dokrewnym
|
|||
szpik kostny czerwony -
|
pełni funkcję krwiotwórczą, wytwarza elementy morfotyczne krwi występuje u dorosłych tylko w kręgach, żebrach, mostku, obojczykach, kościach czaszki i miednicy, a u osób młodych także w nasadach kości długich
|
|||
węzły chłonne -
|
występują we wszystkich narządach wewnętrznych, a także tworzą wyraźnie skupiska w zgięciach łokciowych, podkolanowych, pod pachami, w pachwinach, na szyi i głowie; pełnią funkcje odpornościowe
|
|||
śledziona -
|
leży w lewej, górnej części jamy brzusznej, jest największym narządem limfatycznym. Odgrywa ważną rolę w reakcjach odpornościowych, ponadto niszczy zużyte erytrocyty, pełni funkcję pomocniczego zbiornika krwi w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania na krew np. podczas wysiłku fizycznego następuje gwałtowny skurcz śledziony i wyrzut zgromadzonej w niej krwi, co objawia się kłującym bólem w lewym podżebrzu (kłucie w boku)
|
|||
grudki limfatyczne -
|
skupiska limfocytów B i T oraz komórek żernych występujących pojedynczo lub w grupach w ścianie przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i narządów moczowo-płciowych
|
|||
kępki Peyera -
|
zgrupowanie grudek limfatycznych w jelicie
|
|||
migdałki -
|
zgrupowanie grudek limfatycznych w tylnej części jamy ustnej i gardła, tworzą wokół gardła pierścień, który chroni organizm przed infekcjami układu oddechowego i pokarmowego
|
|||
naczynia limfatyczne tworzą na obszarze całego organizmu skomplikowany system
|
rozpoczyna się on w przestrzeniach międzykomórkowych skąd ślepo zakończone włosowate naczynia limfatyczne zbierają nadmiar płynu tkankowego drobne naczynia limfatyczne łączą się w coraz większe na końcu przechodząc w dwa główne: przewód piersiowy oraz przewód limfatyczny prawy > uchodzą do żył w pobliżu serca
|
|||
ściany średnich i większych naczyń limfatycznych przypominają ściany żył -
|
są stosunkowo cienkie, zbudowane z trzech warstw. Wewnątrz występują zastawki
|
|||
płyn tkankowy -
|
otacza komórki tkanek, powstaje na skutek przesączenia się części osocza z włosowatych naczyń krwionośnych. Pośredniczy w wymianie substancji między krwią a komórkami: dostarcza tlen i substancje odżywcze, a odbiera zbędne produkty przemiany materii
|
|||
limfa (chłonka) -
|
część płynu tkankowego która dostaje się do wnętrza włosowatych naczyń limfatycznych skład limfy jest podobny do składu osocza, zawiera ona jednak znacznie mniej białek, w limfie znajdują się znaczne ilości limfocytów pochodzących z narządów limfatycznych rozmieszczonych na drodze jej przepływu
|
|||
układ krążenia odgrywa istotną rolę w utrzymaniu równowagi wewnątrzustrojowej: - krew i limfa krążąc po całym organizmie zapewniają utrzymanie stałego ciśnienia osmotycznego równowagi kwasowo-zasadowej i temperatury - rozprowadzają substancje odżywcze wchłaniane z przewodu pokarmowego oraz hormony uwalniane z gruczołów dokrewnych
|
- krew dostarcza do komórek pobierany w płucach tlen oraz odprowadza z tkanek do płuc dwutlenek węgla, a z tkanek do nerek zbędne i szkodliwe produkty przemiany materii - znajdujące się w krwi i limfie komórki i przeciwciała docierają do wszystkich miejsc w organizmie, rozpoznają i zwalczają drobnoustroje chorobotwórcze oraz wytwarzane przez nie toksyny - usuwają również uszkodzone lub chorobowo zmienione komórki organizmu
|